کتاب کیانوش عیاری؛فراسوی سینما

شاید عنوان کتاب کمی اغراق آمیز به نظر برسد. آیا کیانوش عیاری فراسوی همۀ فیلم سازان تاریخ سینما است؟ آیا در جایگاهی بالاتر ایستاده است؟ نه! اساسا در هنر کلمات بالاتر و پایین تر بی معنا هستند. واژۀ فراسو در عنوان کتاب به جایگاهی اشاره دارد که از آن سینما به دقیق ترین شکل ممکن دیده می شود؛ اگر کسی سینما را از همان جایی که کیانوش عیاری ایستاده ببیند، دید بسیار عمیق تر و دقیق تری از فیلم سازهای مهم تاریخ خواهد داشت. وظیفۀ این کتاب رساندن خواننده به این جایگاه است. این کتاب دریچه ای است برای درک عمیق و دقیق از ساختار و سبک سینمایی کیانوش عیاری. برای رسیدن به این هدف ابتدا در بخش اول کتاب با بررسی چند قسمت از مجموعهٔ «روزگار قریب» قواعد حاکم بر کارگردانی عیاری مشخص شده است؛ آن معیارهایی که میزانسن و دکوپاژ آثار وی را سازمان می دهند. در بخش دوم با توجه به قواعد بخش اول، اصول زیباشناختی سینمای عیاری تعیین شد. اصولی که تعیین کنندهٔ قواعد هستند. این دو فصل چارچوب کلی مطالعات سینمای عیاری را مشخص می کند و از آنجایی که قواعد و اصول مذکور بر اساس اصول نقد علمی به دست آمده ذهنیت نگارنده در آن ها دخیل نیست. بخش سوم به نوعی ماحصل محتوایی و مفهومی کتاب است. جایی که براساس یافته های بخش اول و دوم، پنج فیلم سینمایی از آثار عیاری تشریح و تبیین شده اند. این فیلم ها عبارتند از؛ «شبح کژدم، آن سوی آتش، آبادانی ها، خانهٔ پدری و کاناپه.»