کتاب خُدعه و عشق

خدعه و عشق را یوسف اعتصام الملک در سال ۱۲۸۵ شمسی زمانی که مظفرالدین شاه فرمان مشروطیت را امضا کرد، ترجمه و در مطبعه فاروس به چاپ رساند. این نمایشنامه از جمله آثار نخستین شیلر در دوره جوانی است. نویسنده برای نوشتن این اثر از تجربه جوانی خویش در مدرسه کارل تاثیر گرفته است. شیلر در این اثر شیوه حکومت استبدادی حکمرانان محلی آلمان را مورد انتقاد قرار داده است. شیلر فضای ضد اخلاقی و پرخدعه و نیرنگ دربار را توصیف می‌کند. نکته جالب این است که کارل اویگن حاکم امیر نشین ورتمبرگ اجرای این اثر را در شهر اشتوتگارت ممنوع می‌کند. موضوع اصلی این اثر بی‌شک باعث شده است که یوسف اعتصام الملک دست به این ترجمه بزند. اختلاف طبقاتی در ایران عصر قاجار نکته بسیار مهم و نسبت این موضوع با نمایشنامه شیلر است.