کتاب عقل سلیم علم

4 دیدگاه برای کتاب عقل سلیم علم

1. ابراهیم

   امتیاز 5 از 5

   دی 28, 1403

   خب، این کتاب یه جورایی میخواد بگه چیزی که ما امروز به عنوان علم میشناسیم، همیشه اینطوری نبوده و خیلی از چیزهایی که الان بدیهی به نظر میرسن، تو گذشته اصلاً اینطوری نبودن. نویسنده یه جورایی داره میگه تاریخ همیشه داره این مکانیزم‌های علمی رو تست میکنه و اگر ما فقط به یه روش خاص برای فهم علم بچسبیم و سعی نکنیم اون رو نقد کنیم یا بهش شک کنیم، در واقع داریم اصل علم رو خراب می‌کنیم.

   یه ایده جالبی که نویسنده مطرح می‌کنه اینه که شاید اصلاً تصادف نقش خیلی مهمی توی فهم ما از علم داشته باشه. البته این به این معنی نیست که کلاً علت و معلول رو کنار بذاریم، ولی شاید خیلی چیزها تو دنیا بر اساس تصادف پیش میره و این می‌تونه یه پایه فلسفی برای فهم علم مدرن باشه.

   نویسنده یه جورایی داره میگه علم یه ابزار خنثیه که فقط کمک می‌کنه انسان دنیای اطرافش رو بهتر بفهمه. در واقع علم یه وسیله‌ایه که ما ازش استفاده کردیم تا بتونیم طبیعت رو کنترل کنیم و روی اون تسلط پیدا کنیم.

   یه چیز دیگه که خیلی جالبه، اینه که نویسنده یه سبک ادبی خاصی داره که مترجم خیلی خوب از پس ترجمه‌ش براومده. تو لابه‌لای فصل‌های کتاب هم کلی نظریه علمی مطرح میشه که حتی اگه آدم متخصص هم نباشه، می‌تونه از خوندنش لذت ببره. پس اگه به اینجور موضوعات علاقه داری، این کتاب می‌تونه برات جذاب باشه!

2. دانیال

   امتیاز 5 از 5

   دی 28, 1403

   عنوان این کتاب از کتاب «The Common Sense of the Exact Sciences» گرفته شده که الهام‌بخش کارهای برونوفسکی بوده. این کتاب جالب، چند دهه قبل از سری تلویزیونی معروفش به نام «The Ascent of Man» منتشر شده و خیلی از موضوعاتی که اونجا مطرح کرده رو اینجا هم پوشش داده. تعریف برونوفسکی از علم اینه که علم یه فعالیت انسانیه که عادت‌های عمدی در مشاهده رو با تفکر منطقی و عقلانی ترکیب می‌کنه. به قول خودش: «علم همون واقعیت‌ها و تفکریه که به هم قدرت می‌دن (ص ۹۹).»

   اون درباره ارتباط قوی بین هنر و علم هم حرف می‌زنه و تو هر دو مورد درباره این صحبت می‌کنه که ما چطور از این فعالیت‌ها معنا و ارزش می‌گیریم. به نظر من، یه جاهایی ارتباط بین علم و تکنولوژی رو قاطی می‌کنه و حتی بعضی وقت‌ها این دو رو به جای هم استفاده می‌کنه. با اینکه این کار یه قدیمی به نظر می‌رسه، ولی هنوز هم میشه بازتاب‌های معناداری درباره ماهیت علم توش پیدا کرد. پس اگه به اینجور موضوعات علاقه داری، می‌تونی از خوندنش چیزهای جالبی یاد بگیری

3. محمد

   امتیاز 5 از 5

   دی 28, 1403

   من با بیشتر حرف‌های برونوفسکی موافقم و از خوندن چندتا از کتاب‌هاش لذت بردم — برای همینه که به نظرم یه متفکر بزرگه. این استدلال‌هایی که مطرح می‌کنه هم اکثراً خوب پشتیبانی شدن و قابل قبول‌ن.

4. ابوذر

   امتیاز 4 از 5

   دی 28, 1403

   من با یه نظر کلی که تو اکثر بررسی‌ها درباره این کتاب دیدم موافقم؛ این کتاب یه خورده قدیمی شده، ولی به نظرم هنوز هم حقایقی توش هست که همیشه به درد می‌خورن. به عنوان یه فیزیک‌دان، فکر می‌کنم کندوکاو فلسفی درباره علمی که می‌شناسیم و تحولاتی که طی ۱۵۰ سال گذشته داشته، خیلی مهمه. دلیلش هم اینه که ذات علم و فیزیک معمولاً فراتر از حقایق مطلق و درک ریاضی و ساختاری پیش نمی‌ره و به این چیزها فکر نمی‌کنه.

   با این حال، فکر می‌کنم برای من جذاب‌ترین و تاثیرگذارترین بخش‌های کتاب بیشتر تو قسمت‌های آخرش بودن. مثلاً:

   صفحه ۱۵۲: «من در طول عمرم یه پرتگاه تو ذهن انسان دیده‌ام: یه شکاف بین تلاش برای انسان بودن و لذت بردن از حیوان بودن.»

   صفحه ۱۴۹: «مسیر علم رو نیازهای جامعه تعیین می‌کنه: دریانوردی قبل از قرن هجدهم، تولید بعد از اون؛ و به نظر من در عصر ما، آزادی شخصیت…»

   به نظرم این کتاب به یه مسئله مهم تو جامعه امروز ما اشاره می‌کنه. شکاف بین واقعیت‌ها و حقیقت از یه طرف، و فرهنگ و احساسات از طرف دیگه؛ و مشکلاتی که از عدم ارتباط درست بین این دو جنبه شخصیت انسان به وجود میاد: منطق و عقلانیت از یه طرف، و احساسات و هنر از طرف دیگه.

   اگه به این موضوعات علاقه داری، پیشنهاد می‌کنم این کتاب رو بخونی. خوندنش خیلی سخت نیست، هرچند بعضی قسمت‌ها بیشتر شبیه یه روایت تاریخی از تحولات علم هستن. ولی شخصاً برام مشکلی نداشت، چون برای رسیدن به نتیجه‌گیری‌های بزرگ، باید خواننده رو از طریق لنز تاریخی که گذشته رو شکل داده، همراهی کرد.