کتاب ثمود

“قوم ثمود یکی از کهن ترین اقوام ساکن در شبه جزیر? عربستان هستند که به نظر می رسد از جنوب این سرزمین به تدریج به سمت شمال و شمال غربی آن کشیده شده و در فاصل? میان حجاز تا سوریه می زیستند. از این قوم، که نامش در قرآن نیز ذکر شده، سنگ نگاره ها و سنگ نوشته هایی باقی مانده است. نگارنده در پژوهش حاضر بر مبنای این داده های باستان شناسی سعی در ترسیم جنبه های مختلف زندگی افراد این قوم دارد. وی در نیم? دوم سد? بیستم حدود چهارهزار متن از این سنگ نوشته ها را بررسی کرد که حاصل کار او کتاب حاضر است. در کتاب تاریخ قومی ترسیم می شود که آغاز و پایانش هم چنان در هاله ای از ابهام قرار دارد. کتاب را می توان تک پژوهشی مردم شناختی از قوم ثمود دانست. خاستگاه ثمود، آغاز مهاجرت آن ها، پراکندگی قوم ها، محل سکونت، پیشه ها، جنگ ها، روابط اجتماعی، زبان، دین و مراسم دینی، معابد، خدایان و… از جمله آگاهی هایی است که نویسنده توانسته از دل سنگ نوشته ها بیرون بکشد. نویسنده در آغاز کتاب دو فصل را به گزارش مورخان دربار? قوم ثمود اختصاص داده و هم چنین از قرآن سود برده است. سپس به گردآوری اطلاعات موجود در سنگ نوشته های ثمودی پرداخته و آن گاه تصاویر حک شده بر سنگ ها را تفسیر نموده است که در کنار سنگ نوشته ها به فراوانی وجود دارند و طرح تعدادی از آن ها نیز در انتهای کتاب آمده است. وی کوشیده تا نتایج پژوهش های خود را با داده های تاریخ دیگر اقوام سامی به ویژه با داده های تاریخی عربستان جنوبی مقایسه کند. البته این مقایسه ها بیش تر در خصوص تفسیر اسامی خاص است. یکی از نکته های جالب، در خصوص اسامی خدایان قوم ثمود و ویژگی های آن هاست که بیش تر دارای ویژگی اختری هستند. در این بخش نام 65 خدا آمده که از مهم ترین آن ها می توان مناف، منات، لات، شمس، هبل، ام علی، ستار، رحیم، اله و… نام برد.”