کتاب مشعشعیان

یکی از آن انبوهه‌ی فرقه‌هایی که ره افسانه زدند، فرقه‌ی مشعشعیان بودند که در یکی از سده‌های سراسر آشفتگی جغرافیای ایران یعنی سده‌ی نهم سربرآوردند و بنیان‌گذارشان از نیابت شروع کرد و به ادعای امام منجی بودن رسید و در ادامه نیز پسرش سر کار آمد که ادعای خدایی کرد! مشعشعیان در مدت هفتاد سال حکومت در جلگه‌ی خوزستان به مرکزیت هویزه، علاوه بر ادعای خدایی و منجی عالم بودن و ده‌ها تفسیر و خوانش عجیب و غریب از دین، با اغراق در تفسیر خاصی از مذهب تشیع، تا توانستند هم جنگ و کشتار و خونریزی در کارنامه‌ی خود باقی گذاشتند. کتاب «مشعشعیان: ماهیت فکری اجتماعی» به این فرقه و حکومت شیعی می‌پردازد که جنبشی با خوانشی خاص از تشیع بودند و در دل شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قرن نهم شکل گرفتند که فارغ از عملکردشان، پرداختن به ریشه‌های شکل‌گیری‌شان و هم‌چنین بنیان‌های فکری و عقیدتی‌شان در آن دوران خاص، از جنبه‌ی تاریخی و تحلیل حیات فکری اهل تشیع در ایران تا به امروز، بسیار مهم است. مشعشعیان نوشته‌ی «محمدعلی رنجبر»، تحقیقی تاریخی درباره‌ی یکی از مهم‌ترین فرقه‌های شیعه است که هم‌زمان با مهم‌ترین جنبش و حکومت شیعی تا آن دوران یعنی صفویه شکل گرفتند و با توجه به نفوذ اجتماعی، سیاسی و اقتصادی‌شان در خوزستان و عراق، حتی پس از سرنگونی حکومت‌شان در زمان شاه اسماعیل، والی‌گری‌شان در آن منطقه تا دوران پهلوی ادامه یافت.