کتاب آداب و آیین های گذر

“محمد اسدیان” نویسنده کتاب “آداب و آیین های گذر” است. او در این کتاب به مسئله ای مهم در آداب و رسوم رایج در ایران می پردازد. انسان در روند دگرگونی‌های زیستی و اجتماعی خود (تولد، بلوغ، ازدواج و مرگ) سه مرحله پیش رو دارد: جدایی، انتقال و پیوستن. در مرحلۀ نخست از جایگاه و وضعیت موجود جدا می‌شود، در مرحلۀ دوم از آن می‌گذرد و در مرحلۀ سوم در موقعیتی جدید به جامعه می‌پیوندد. مرحلۀ گذر مرحله‌ای است که در آن شخص مراسم و آیین‌هایی را از سر گذرانده و پایگاهی را پشت سر نهاده، امّا هنوز به پایگاه دیگر راه نیافته است. گویی بر درگاه و آستانۀ خانه است، نه درون خانه و یا بیرون آن؛ در مرحلۀ پیوستن است که آدمی به جایگاه و موقعیت جدید خود راه می‌یابد. آداب و آیین‌های گذر البته در پاره‌ای از جوامع سنتی رنگ باخته‌اند و در جوامع مدرن به درون لایه‌های رفتاری خزیده‌اند، اما هنوز در حیات اجتماعی فرهنگی انسان به اقتضای هر محیط حضور و کارکردی چشمگیر دارند. هر یک از تحولات زیستی، اجتماعی و فرهنگی از جمله بارداری و زایمان، تولد، کودکی، بلوغ، ازدواج و مرگ و آیین‌ها و مراسم و مناسک دیگر در جوامع شهری، روستایی و ایلی ایران دارای مراحلی هستند که زمینۀ جدایی، انتقال و پیوستن یا الحاق را فراهم می‌کنند. نویسنده در فصول این کتاب با استناد به مآخذ و مدارک مورد توجه، به شرح و توصیف و با قید احتیاط به تحلیل آنها پرداخته است.