تروما

در کتاب حاضر، مناسبت مضمونی عبارت از این پرسش است که چرا حوادث ۸۸ رخ داد. ربط این حوادث به مناظره های انتخاباتی چه بود و در مناظره ها با چه گفتمان هایی رویارو بودیم و چگونه می توانیم بازتاب بستر سیاسی_ اجتماعی را در آثار سینمایی پی جویی کنیم. به هر روی، در همین زمینه می توان پرسش های فرعی دیگری مطرح کرد. فی المثل این که چرا گفتمان های احمدی نژاد و موسوی، کارزار انتخاباتی را از آن خود کردند و دو گفتمان دیگر (رضایی و کروبی) به حاشیه رانده شدند. پس از پاسخ به این پرسش ها (در بخش دوم) و تبیین نظری این مسئله که احمدی نژاد و موسوی چرا باید در مقام سمپتوم، لکه دار و از ساحت نمادین بیرون رانده می شدند، به این پرسش می پردازیم که گفتمان اعتدال در دورۀ روحانی چه مناسبتی با حوادث ۸۸ داشت. همۀ این پرسش ها، چنان که دیدیم، حول یک دو مسئلۀ اساسی می چرخند: نخست؛ چرا حوادث ۸۸ رخ داد، چرا این حوادث مهم بودند و تأثیر آن ها بر شکل گیری فضای سیاسی_ اجتماعی جدید در گفتمان عدالت روحانی چه بود؛ و دوم، این حوادث و تحولات گفتمانی متعاقب آن چگونه در سه روایت برگزیده از فرهادی بازتاب می یابند و بر این روایت ها پرتو می افکنند. به تعبیری فرویدی، می کوشیم بفهمیم که جامعه چگونه در هیئت هنر خواب می بیند و عوامل سرکوب کننده و آزادی بخش را در خود متجلی می سازد.