کتاب فرقه کمونیست ایران و سید ضیا الدین طباطبایی

در بامداد سوم اسفند ۱۲۹۹ سید ضیاء الدین طباطبایی (مدیر روزنامه رعد) به همراه ۲۵۰۰ نفر از قوای قزاق به فرماندهی رضاخان میرپنج وارد تهران شد. پس از استقرار کودتاگران در قزاقخانه، عده ای از نیروی پیاده قزاق مأمور گرفتن کلانتری ها و اداره مرکزی نظمیه شدند. تنها کلانتری سرچشمه و مأموران نظمیه مرکزی مقاومت کردند که پس از زد و خوردی مختصر و شلیک چند گلوله توپ، آنها هم تسلیم شدند. قزاق ها ساختمان های وزارتخانه ها، اداره های دولتی، بینات خانه و تلگراف خانه را تصرف کردند و عده ای هم در مراکز اصلی شهر مستقر شدند. در همان نیمه شب، کودتاگران در تهران حکومت نظامی اعلام کردند. با اینکه م سال بعد سید ضیاء مدعی شد هدفش از کودتا برانداختن سلطنت بود و اینکه خودش از مامدار مطلق العنان ایران» شود، کودتا در پی تغیر نظام سیاسی ایران نبود و نمی توانست هم باشد؛ نه برانداختن سلطنت زمینه اجتماعی داشت و نه قزاق های کودتاچی پذیرای مقابله با احمدشاه و پایان دادن به نظام پادشاهی بودند. بنابراین، نمایندگان کودتاچیان از سوم اسفند مذاکره با احمدشاه و نماینده او را آغاز کردند و سرانجام، عصر روز چهارم اسفند، احمدشاه فرمان رئیس الوزرایی سید ضیاء الدین طباطبایی رهبر سیاسی کودتا را صادر کرد. به رضاخان میرپنج فرمانده نظامی کودتا هم ریاست دیویزیون قزاق و فرماندهی کل قوا و لقب «سردار سپه» داده شد.