کلیات تاریخ و تمدن هخامنشی

هخامنشیان نام خود را از هخامنش سرسلسله دودمان خود گرفتند، این سلسله از سال ۵۵۰ پیش از میلاد با روی کار آمدن کورش بزرگ تبدیل به یک شاهنشاهی شد و در سال ۳۳۰ پیش از میلاد توسط اسکندر مقدونی از پای درآمد. شاهنشاهی هخامنشی یکی از تأثیرگذارترین حکومت های دوران باستان بود که در فرهنگ و هنر و تمدن به اوج قله شکوفایی دست یافت. هخامنشیان به دنبال تکاپو و خردمندی کورش دوم توانمندی هایشان رشد و نمو یافت و برای نخستین بار بنیانهای نخستین شاهنشاهی در جهان شکل گرفت و سیطره قدرت آن سرزمین های اساطیری و تمدن ساز میان رودان (بین النهرین) و سرزمین اسرار آمیز اهرام مصر را در نوردید و بر کوه المپ طنین انداز شد. هخامنشیان در مدتی کوتاه توانستند بخش هایی از یونان و بابل را زیر سلطه خود درآورند و جغرافیای سیاسی خود را توسعه دهند. جامعۀ فرهنگی این قوم در حقیقت مجموعه ای از فرهنگ های جوامع مردمی شاهنشاهی بود، از این رو با وجود این پراکندگی و تنوع، برخی مواقع تشخیص مجموعهٔ فرهنگ جوامع مختص پارسی دشوار است.