کتاب اوتوفرون

اوتوفرون را می‌ توان بهترین نمونه از دیالوگ‌ های سقراطی افلاطون خواند که مجموعه ی ویژگی‌ های روش و منش و اندیشه ی سقراط را در بردارد. این دیالوگ، از یک‌ سو، نخستین اثر از چهارگانه ی موسوم به «مرگ سقراط» است و، از دیگر سو، در میان دیالوگ‌ های سقراطی تعریف‌ محور می‌ گنجد و، از این رو، حلقه ی پیوند فلسفه ی سقراط با محکومیت اوست.

اوتوفرون گفت‌ و گو بر سر مفهوم «پارسایی» و تلاش در راه تعریف آن است. آن‌ جا که اوتوفرون پارسایی را «آنچه ایزدان دوست می‌دارند» تعریف می‌ کند، سقراط از او می‌ پرسد آیا چیزی از این رو که ایزدان دوستش می‌ دارند، پارسایانه است یا از این رو که پارسایانه است، ایزدان دوستش می‌ دارند. با این پرسش، سقراط پیشاهنگ یکی از پرسش‌ های بنیادین علم کلام و فلسفه ی دین در تاریخ اندیشه ی مکتوب می‌ شود، پرسشی که صورت‌ بندی کلیِ آن این است که آیا خوبی و ارزشِ چیزی ذاتیِ آن است یا بسته به اراده و حکم الهی‌ ست. او با این پرسش می‌ کوشد تا ارزشِ پارسایی را از مرجعیت ایزدان برهاند و دین‌ داری اخلاقی را جایگزینِ اخلاق دین‌ مدار سازد.

این اثر از اصل یونانی باستان، با مقابله ی چند ویراست انتقادی و چند ترجمه ی انگلیسی به فارسی درآمده است. پیشگفتار، گذشته از نگاهی به اوتوفرون، درآمد فشرده‌ ای‌ست به فلسفه ی سقراط و ویژگی‌ های دیالوگ‌ های سقراطی. یادداشت‌ های متن، شرح فلسفی و زبانیِ این دیالوگ، تفسیرهای صاحب‌نظران، اختلاف ویراست‌ ها، اختلاف ترجمه‌ ها و شرح نام‌ ها را در بر می‌ گیرد.