کتاب نگارستان خاقان

درباره کتاب:

فتحعلی‌شاه فقط در کاخ گلستان اقامت نمی کرد، بلکه بناها و تشکیلات متعددی داشت که برای کوچ‌های تابستانی و زمستانی دربار، میان شهر و حومه آن پراکنده بودند. چنین رسم یا عادتی از سوی همه قاجارها رعایت می‌شد. این شیوه در واقع یک سنت ایلیاتی به جامانده از گذشته قبیله‌ای قاجاریه و همچنین اقدامی معقول به شمار می‌آمد که برای انطباق با تغییرات فصلی و آب‌وهوایی در نظر گرفته شده‌بود.

کمیت و گستره جغرافیایی کاخ‌های فتحعلی‌شاه، پیامد مستقیم زندگی کوچ‌نشینی قاجارها بود. این کار نه فقط برای زنده نگه داشتن یاد و خاطره رسوم قبیله‌ای یا برآوردن احتیاجات فصلی و آب‌وهوایی، بلکه به منظور اجرایی کردن سیاست داخلی انجام می‌گرفت. این سفرها با اقامت طولانی در اردوگاه‌های تابستانی همراه بود. به این ترتیب، فتحعلی‌شاه می‌توانست اوضاع محلی را رصد و پیمان با سران قبایل را تجدید کند. کاخ‌های سلطنتی شاه، از لحاظ طرح و نقشه، تقریبا از الگوهای تکرارشونده معماری پیروی می‌کرد؛ یعنی ایوان‌های دوستونه روباز و حوض مقابلش کوشک‌های چندگوشه در مرکز باغ ایرانی و باغ-تخت با ساختار مطبق.