کتاب ویس و رامین

صادق هدایت در مقالهٔ «چند نکته از ویس و رامین» اشاره می‌کند: «… آنچه ویس و رامین را از سایر رمان‌های عاشقانهٔ باستان ممتاز می‌سازد نخست موضوع کتاب است، زیرا بر خلاف پهلوانان داستان‌های عشقی قدیم که عموماً از افسانه یا اشخاص تاریخی گرفته شده‌اند و داستانسرا کوشیده که از جزئیات زندگی آنها به خواننده درس اخلاق و دلاوری و گذشت و غیره بیاموزد موضوع «ویس و رامین» بسیار گستاخانه انتخاب شده و گویا به همین علت پهلوانان آن خیالی است و با افسانه و تاریخ وفق نمی‌دهد»

به‌طور خلاصه موضوع داستان عبارتست از: عشق متقابل افسار گسیختهٔ دختری به نام ویس با برادر «شاه‌موبد» به‌نام رامین، که البته ویس در عقد «شاه‌موبد» است و سخت از این پیوند ناراضی‌است.