کتاب پیچیدگی کالبدی رهیافتی در بازآفرینی هویت منظر شهر ایرانی

درباره کتاب:

در دوران گذشته، منظر شهری در شهرهای ایرانی نقش واسطی میان حافظه تاریخی و هویت فرهنگی ایفا می‌کرد؛ نقشی فراتر از نمایش صرف آثار تاریخی، بلکه بازتابی از ارزش‌ها، معناها، و نظم پنهان در ساختار فضایی شهر بود. این منظرها، نه‌تنها تجلی تجربه زیسته‌ی نسل‌ها، بلکه نقطه تماس ملموس با تاریخ و ریشه‌های هویتی ملت‌ها هستند. با وجود قدمت مفهومی هویت، پیوند آن با منظر و کالبد شهر ایرانی کمتر تبیین شده و اغلب در جریان توسعه شتاب‌زده مدرن نادیده گرفته شده‌اند. در این میان، نظریه پیچیدگی با کشف نظم در روابط میان اجزای کالبدی، به شناخت دقیق‌تری از ساختار فضایی و هویتی شهر کمک می‌کند؛ نظمی که از تمایز ـ تشابه، وحدت ـ کثرت، و تداوم ـ تحول نشأت می‌گیرد و در فرم، شکل و هندسه فضایی تبلور می‌یابد.
پیچیدگی کالبدی به‌عنوان یکی از وجوه بنیادین هویت منظر شهر ایرانی، در شهرهای تاریخی نمود بیشتری دارد و تحلیل آن می‌تواند ابزاری قدرتمند در بازشناسی هویت و ارزیابی پایداری منظر باشد. مناظر تاریخی با برخورداری از انسجام بیشتر میان عناصر قدیم و جدید، به لحاظ بصری و فضایی غنی‌تر و پایدارتر از بخش‌های نوساز هستند، مشروط بر آن‌که روند توسعه به‌جای گسست، به تداوم فرم و محتوای فضایی بینجامد. این پیوستگی در منظر با تبیین‌ هویت کالبدی، سبب شکل‌گیری حس تعلق و درک مشترک از فضا است. در نتیجه، بازتعریف مفهوم هویت منظر با تکیه بر نظریه پیچیدگی، گامی بنیادین در بازآفرینی هویت شهری معاصر و حفظ ارتباط زنده میان گذشته، حال و آینده به‌شمار می‌آید.