کتاب بیماری فراگیر در عصر نئولیبرال

شکل‌گیری و شیوع بیماری کرونا در سرتاسر جهان نشان داد که جهان ساخته و پرداخته‌ی نئولیبرالیسم تا چه حد ضعیف و بی‌پشتوانه است. سیاست‌های ریاضتی مالی برای کشورهای فقیر و کنار گذاشتن گسترده‌ی همه‌ی دستاوردهای دولت رفاه در کشورهای توسعه‌یافته موجب شده تمامی ارگان‌ها و مراکز دولتی و نهادهای مردم‌نهاد توان رویارویی با معضلات کوچک را از دست بدهند، چه برسد به مسئله‌ای هم‌چون کرونا که ثروتمندترین ساختارهای حاکمیتی و نهادهای علمی پیشرفته نیز در ابتدای امر برابرش دست‌وپا بسته بودند. کتاب «بیماری فراگیر در عصر نئولیبرال» مجموعه‌ی نوشته‌ها و گفت‌وگوهای «دیوید هاروی» جامعه‌شناس و فیلسوف چپ‌گرای انگلیسی و یکی از بزرگ‌ترین مفسران و شارحان مارکس در دوران ما، پیرامون بحران فراگیر شیوع کرونا در جهان و دلایل آن است. هاروی معتقد است جهان برآمده از دل نئولیبرالیسم با سودگرایی مفرط نهادها و شرکت‌های چندملیتی حوزه‌ی درمان و داروسازی و پایین آوردن بودجه‎‌های عمومی بهداشت و درمان در سرتاسر جهان، به وضعیتی دچار شده که یک بیماری در قرن بیست‌ویکم می‌تواند آن را فلج کند. هاروی که پیشتر در خصوص حجم عظیم آسیب‌های ناشی از سیل‌ها، زلزله‌ها، سونامی‌ها و … نوشته بود: «هیچ چیز طبیعی در بلایای طبیعی وجود ندارد»، این بار نیز در همین راستا، عدم فعالیت شرکت‌های بزرگ حوزه‌ی دارو و درمان در مطالعات پژوهشی پیشگیرانه که سودمحور نیستند را یکی از نکات اساسی زمینگیر شدن مردم و دولت‌ها در پاندومی‌های اینچنینی می‌داند. کتاب «بیماری فراگیر در عصر نئولیبرال» با زیر نظر گرفتن جمیع مسائل تاریخی، اقتصادی و اجتماعی چند دهه‌ی اخیر جهان، دست روی نکته‌هایی می‌گذارد که سیاست‌های کلی و جزئی جهان نئولیبرال را تشکیل داده و بشر را اینقدر برابر هر واقعه‌ی ناشناخته‌ای ضعیف کرده‌ است. مقالات و گفتارهایی از «آلن بدیو»، «کین برچ»، «شری برمن» و «بن ارنرایک» نیز در کنار آرای هاروی به عنوان ضمیمه و کامل‌کننده، در «بیماری فراگیر در عصر نئولیبرال» جای گرفته‌اند و به فهم بهتر مباحث کتاب کمک‌ می‌کنند.