کتاب حکمت خسروانی

تاب حکمت خسروانی دفتر دوم از مجموعه «آشنایی با فیلسوف» نشر وایا است. این کتاب که در واقع مقاله ها و چند مقدمه ای است که بر شماری از آثار دکتر دینانی یا شاگردان دکتر دینانی نگاشته شده است، در یک مجلد تحت عنوان «حکمت خسروانی» گرد آمده است. کمتر کسی است که به اندازه سهروردی، درباره نور و آثار آن به بحث و بررسی پرداخته باشد.

سئله فلسفی هرگز از بیرون نمی آید و اگر هم یک مسئله فلسفی از بیرون بیاید، مادام که با جان انسان در نیامیزد و با آن متحد و یگانه نگردد، نمی توان از آن به عنوان یک مسئله فلسفی سخن به میان آورد. تفکر فلسفی، محصول و مولود شرایط تاریخی نیست؛ ولی البته مادام که شرایط تاریخی فراهم نباشد، به ظهور و بروز نمی رسد. کسانی که به این سخن باور دارند و می پذیرند که فلسفه بیش از آنکه از بیرون بیاید، از درون انسان سرچشمه می گیرد، ناچار اعتراف می کنند که فلسفه به حسب ذات و ماهیت خود، جنبه اشراقی دارد و از نور درون که همان اندیشه پاک و بی پیرایه است، ناشی می شود.

فیلسوف واقعی کسی است که با چشم خود به جهان هستی می نگرد و این نوع از نگریستن، همان نگاهی است که با چشم درون صورت می پذیرد. چشم ظاهر با نور حسی و بیرونی می بیند؛ ولی چشم درون با نور آگاهی به مشاهده حقایق می پردازد. نور به اتفاق همه بزرگان اهل معرفت، عبارت است از چیزی که در حد ذات خود، ظاهر است و امور دیگر را نیز ظاهر و آشکار می سازد.