کتاب دفتر عقل و آیت عشق

فیلسوفان اسلامی عموما با چشم عقل و منطق به تحلیل مسئله‌های هستی‌شناسی می‌پردازند، اما این بزرگان نسبت به چشم دل و چشم شهود و عالم حضور نیز بی‌تفاوت نبوده‌اند و انسان را مخلوقی می‌دانند که صاحب هر دو نگاه است. به شکل ناخودآگاه، این فیلسوفان بزرگ، همان گونه که به وجود مشکوک هستند و مراتب متعدد آن را درک می‌کنند، معرفت را نیز دارای سلسله مراتب مختلف تلقی کرده‌اند و به مراحل گوناگون آن آگاهی دارند. به عقیده بسیاری از متفکران، فلسفه اسلامی در اینجا با عرفان روبرو می شود و فلاسفه اتحاد و همدلی خود را با جمعی از عرفا نشان می‌دهند. “دفتر عقل و آیت عشق” به قلم استاد “غلامحسین ابراهیمی دینانی”، به شکلی گسترده، این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهد.”غلامحسین ابراهیمی دینانی” در “دفتر عقل و آیت عشق” بحث می‌کند که افراد با نگاه تک‌بعدی به جهان و بی‌خبری از مراتب معرفت، فیلسوفان اسلامی و نزدیکی آنان به عرفا را محکوم می‌کنند. در اینجا اشاره می‌شود که علم و شناخت از اقسام حضوری و ظهوری است. درست است که عرفا از فیلسوفان انتقاد می‎کنند و در مورد آنها به طعنه صحبت می‎کنند، اما این اختلاف، به دلیل تنوع در سطوح معرفتی است. وقتی بزرگان دانش ذهن را نقد می‌کنند، به برخی از عبارات محدود و منجمد آن می‌پردازند که در مراحل اولیه متوقف شده و اسیر سود و زیان و امور پست است. اما با دقت در سخنان اهل بصیرت و مطالعه‌ی کتاب “دفتر عقل و آیت عشق” اثر “غلامحسین ابراهیمی دینانی”، معلوم می‌شود که این بزرگان نه تنها عقل را رد نمی‌کنند، بلکه آن را در ظاهر و باطن، برهان و هدایتگر انسان می‌دانند.