کتاب دیروز و امروز شعر فارسی

با آغاز شدن دورانی جدید هنرها نیز دگرگون شدند. این دگرگونی خاسته از هوسی زودگذر نبود، مبانی فلسفی و اجتماعی خود را داشت. شاعران به تدریج قالب های سنّتی قصیده، غزل، مثنوی و غیره را کنار گذاشتند. از وزن های عروضی نیز کمکم روی گردانیدند. مسأله، توانایی یا ناتوانی سرودن شعر در این قالبها و وزنها نیست. این دگرگونی های ظاهری پابه پای دگرگونی های عمیق دیگری صورت می گیرد. تسلّط قرن ها فلسفه افلاطونی و نوافلاطونی که شعر را در محدوده انواع و کلیات نگاه داشته بود جای خود را به تسلّط فرد و نگاه فردی داد. شعر روز به روز به سمت تصویرهای حسّی و ملموس بیشتر کشانده شد. شکل یا فرم نیز مفهوم و مصادیق بسیار پیچیده تری پیدا کرد. امّا آنچه منتقدان ادبی را به فکر فرو برده این است که با وجود این همه اختلاف بنیادی میان شعر گذشته و امروز چگونه است که از شعر شاعران گذشته لذّت میبریم، به آنها استناد می کنیم و سطرهایی از آنها را زینت بخش نوشته های خود می سازیم؟ کتاب حاضر در برگیرنده بیست مقاله و دو گفت وگو در زمینة شعر و نقد ادبی است. مطالب از کلّی به جزئی و از قدیم به جدید مرتّب شده است. مطالب کلّی مقاله هایی است در شعر و نقد با رویکردی فلسفی و نیز مقاله هایی در حافظ پژوهی، غزل و غزل سرایی، رباعی و رباعی سرایان و آثار بزرگ ادبی گذشته. مقاله های دیگر به شعر و شاعران جدید ایران اختصاص دارد.