کتاب مفهوم قانون در ایران معاصر

“مفهوم قانون در ایران معاصر” اثری است از “داود فیرحی” که در آن “تحولات پیشامشروطه” را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. اساسا مفهوم قانون یکی از مهم ترین مفاهیمی است که در ایران معاصر مورد نقد و بررسی قرار گرفته است؛ این واژه با مفهومی که به یدک می کشد بیش از دو قرن مورد مناقشه ی جنبه های مختلف علوم انسانی، سیاست، نوگرایی و دین بوده است. در هم تنیدگی قانون با مفاهیم یاد شده، ابعاد مختلف زندگی اجتماعی ما را تحت تاثیر قرار می گیرد و از آن جایی که با تجدد و نوگرایی دولت، نیاز به نو شدن قوانین نیز هست، اهمیت “مفهوم قانون در ایران معاصر” دو چندان می شود. در کنار جایگزین شدن شیوه ی حکومتی قدیم با کشورداری مدرن، به قانون در مقام مفهومی مرکزی در این تجدد و جایگزینی نگاه می شود و به دلیل ارتباطات گسترده ی آن با مذهب و سیاست که هر دو از ارکان مهم حاکمیت در کشور به حساب می آیند، شناخت “مفهوم قانون در ایران معاصر” بسیار مهم جلوه می کند. اما آنچه “داود فیرحی” در این کتاب بیشتر بر آن متمرکز شده است، بررسی مفهوم قانون در بستر “تحولات پیشامشروطه” است. وی ابتدا به بررسی دولت و قانون در سنت صفوی و قاجاری پرداخته و سپس حاکمیت سنتی را به موازات قانون و شریعت و اجتهاد زیر ذره بین می برد. نویسنده در ادامه به بحث بحران در سنت و ایده های مربوط به سلطنت مستقل پرداخته و قوانین تنظیماتی، تحولات آن ها، تنظیمات حسنه و نقد آن، تحولات پیشامشروطه و منقلب شدن مفهوم قانون، فتنه ی قانون و شریعت و مشروطه را تجزیه و تحلیل می کند.