کتاب هزاره‌های گمشده (اشکانیان)

مجلد چهارم «هزاره‌های گم شده»، شامل دو بخش و یک پیش گفتار توضیحی، ضمن تفکیک حاکمان سلوکی از فرمانروایان اشکانی و پرداخت تحلیلی به هر دو بخش تاریخ سیاسی این دوره، پارت‌ها یا اشکانیان را نیز مستقلاً در دو بخش وارسیده است تا فرصت بازدریافت تاریخ سیاسی اشکانیان از تاریخ اجتماعی آن، مشتمل بر عناوین بلندپایگان و تقسیمات کشوری، سپاه و سپاه گردانی، دین اشکانیان، فرهنگ و ادب، هنر معماری، پیشه‌وران شناخته شده و توانایی‌های مردمی، آرایش و پوشش، کشاورزی، و بازرگانی و اقتصاد از دست نرود.
دکتر پرویز رجبی، خود می‌گوید: «جلد چهارم هزاره‌های گم‌شده، پس از نگاهی کوتاه به تاریخ سیاسی بسیار تاریک سلوکیه در ایران و هم‌چنین پادشاهی یونانیان در بلخ، به بازیافت تاریخ پارت‌ها یا اشکانیان خواهد پرداخت.»
«اشکانیان که فرمانروایی خود را در پارت بنیان نهادند، پارتیان یا پارت‌ها نیز نامیده می‌شدند. تعیین مرزهای دقیق سرزمین پارت، که برای نخستین بار در سنگ‌نبشته‌های داریوش در بیستون و نقش رجب به آن برمی‌خوریم، به‌سبب متغیر بودن این مرزها در دوره‌های گوناگون، دشوار است.» «تأکید بر این‌که اشکانیان ۴۷۶ سال نگهبانان و مرزبانان ناپیدای فرهنگ و استقلال ایران بودند، از ارج دیگر پاسدران ایران نخواهد کاست. ظاهراً فرهنگ اساطیری ایران نیز با این خاندان پیوندی ژرف دارد … بدون تردید بسیاری از داستان‌های اساطیری ما از صافیِ خویِ پرگذشت و عیارانه و در عین حال دلاورانه‌ی اشکانیان گذشته است. این خوی – که از میان غبار تاریخ پیداست – میدان گسترده و همواری بود برای اندیشه‌ها و برداشت‌های خصوصی مردم، که اگر برجای می‌ماند، سرانجام به تساوی حقوق حاکم و محکوم می‌انجامید…»