کتاب یک تکه نان

«یک تکه نان» شامل دو فیلم‌نامه از محمدرضا گوهری‌ست. «یک تکه نان» و «مهماندار». یک تکه نان فیلمی به کارگردانی کمال تبریزی، نویسندگی محمدرضا گوهری ساخته سال ۱۳۸۳ است. این فیلم در فروردین ۱۳۸۵ بر روی پرده رفته‌است. داستان فیلم دارای خرده داستان‌های پراکنده است. فیلم‌نامه یک تکه نان، یکی از فیلم‌نامه‌های معناگرای سینمای ایران است که با هویتی دینی‌ و عرفانی در دو بخش روایت می‌شود. معجزه‌ی قرآن‌خوانی پیرزنی که تا همین دیروز بی‌سواد بود و ناگهان کتاب آسمانی مسلمانان را از بر می‌خواند و جوانانی در جست‌وجوی کار تا بتوانند تکه نانی برای خورد و خوراک داشته‌ باشند. گوهری نمونه‌های موفقی در نگارش فیلم‌نامه‌های معناگرا و دینی دارد. خیلی‌دور خیلی‌نزدیک و فرزند خاک از همین دست است. فیلم‌نامه‌های گوهری در شیوه‌های روایت داستان، نوعی رئالیسم جادویی است. این قالب سورئال بهترین چارچوب برای فرم پیداکردن، محتوای ماورایی مدنظر نویسنده است. نشانه‌های متافیزیکی و ماورایی در نقاط عطف داستان‌های گوهری قرار می‌گیرد و در شرایطی منحصر به فرد معلوم نمی‌شود که این اتفاق ماورایی بحران درام را شکل می‌دهد یا بازگشایی از گره‌های اول و دوم درام است. فرم سورئال برای بیان مفهوم ماورایی و مقدس نوعی بندبازی خطرناک است، ولی سیر فرامنطقی داستان به جهت شباهت به تجربه‌های شخصی مخاطب، باعث تناسب دراماتیک اثر می‌شود و از غلبه‌ی فرم بر محتوا جلوگیری می‌کند. قرآن‌خوانی پیرزن و شایعه شفادهی او، مقامات مسئول را نگران می‌کند و گروهی شامل یک گروهبان، سرباز و کربلایی را به‌منظور پی بردن به حقیقت ماجرا، راهی روستای پیرزن می‌کند. آقای گوهری در فیلم‌نامه یک تکه نان در شخصیت‌پردازی کمی از تیپ بهره برده ‌است، مانند کربلایی و قیس، سرباز قصه. قیس پاک است، تعلق به دنیای مادی ندارد و در پی کسب عرفان است، غافل از این‌که معرفت و کمال بقیه شخصیت‌های داستان را، خود او باعث شده ‌است.