کتاب مالیخولیای غزل

با چینش جزءبه جزء ویژگی غزل های دیوان شمس، به چنین نتیجه ی کلی ای می رسیم که مجموعه ی غزل های این دیوان، منظره ی تمام نمای کل شعر و بلکه ادبیات ما می تواند باشد. خواه در مباحث گوناگون زبانی و هنری، خواه در وجوه متعدد نوآوری. به زبان دیگر، غزل های مولانا نشان دهنده ی تمام گستر ه ی ادبیات ماست. این حرف به این معناست که اگر ما ظرفیت خاصی را در شعر یا نثر کسانی چون سعدی، حافظ، بایزید بسطامی، بیدل دهلوی، عطار، صادق هدایت، احمدرضا احمدی، یدالله رویایی و… می بینیم، نمونه ی کمال یافته ی آن اتفاق یا ظرفیت را پیش از آن در غزل های دیوان شمس، می توان نشان داد.