کتاب خوزستان قدیم

خوزستان به معنی کشور خوزهاست و این کلمه به صورت های مختلف آمده که همه آنها از یک ریشه است.چنانکه در سنگنبشته های هخامنشی خوجه و در کتابهای یونانی سوز و سوزیا و در پارسی میانه هوز و خوز آمده و عربها آن را به صورت جمع اهواز و احواز استعمال کرده اند.ظاهرا این نامی ایلامی است که بعدها به صورت خوجه و هوز و سوز و شوش در آمده است و خوزها مردمی ایلامی نژاد بودند که در آن سرزمین سکنی داشتند رود کارون که ظاهرا اصل آن کوهرنگ است در عربی به صورت دجیل آمده که به معنی دجله کوچک است و کوهرنگ نام کوههایی است که رود کارون از آن سرچشمه می گیرد و سرچشمه کارون زردکوه است این کوه که به جهت سنگهای آهکی زرد رنگ خود باین نام خوانده می شود در سی فرسنگی اصفهان قرار دارد. کارون شعبه بزرگ دیگری دارد که در طرف مغرب جاری است و آن رود شوش است که آن را کرخه هم می نامند به فاصله کمی پایین تر از ملتقای این رودها ،کارون بستر عظیمی را تشکیل می دهد که تمام رودها در آن جمع شده،به شط العرب (اروند رود) میریزند. رود کارون در شوشتر دو شعبه میشود ولی مجددا در عسکر مکرم یکی گردیده به سمت اهواز میرود و در اهواز به رودخانه جندیشاپور یا رود دزفول می پیوندد. رود دزفول از بروجرد که در لر کوچک است آغاز می شود و قسمت علیای آن به قربعه (قوعه) معروف است.