کتاب اسرار الحکم در حکمت علمیه و عملیه

ملاهادی سبزواری (۱۲۱۲-۱۲۸۹ هجری قمری) متخلص به «اسرار»، حکیم،عارف و شاعر عصر قاجار و بزرگ ترین فیلسوف قرن سیزدهم، که در سبزوار متولد شد و در همانجا درگذشت. او مشهورترین شارح آثار ملاصدرا و از بزرگترین فلاسفه متاخر بر او است. ناصرالدین شاه قاجار در سفر اول خود به مشهد؛ حین عبور از سبزوار به منزل حاج ملا هادی رفته و از او تقاضای تالیف کتابی به فارسی در حکمت کرده است. سبزواری در مقدمه اسرار الحکم چنین نقل میکند: “…این کتابیست در معارف مبدء و معاد مشتمل بر مطالب حکمت اشراقیه و مشائیه و بر مآرب مشارب ذوقیه مسمی باسرار الحکم فی المفتتح و المختتم و باعث بر تحریر این بود که در این اوان سعادت اقتران که شهنشاه جمجاه… ناصرالدین شاه… تشریف فرمای خراسان شدند، در حین شرفیابی بداعی فرمودند که کتابی تالیف کنم بفارسی در مبدء و معاد مشتمل بر اسرار توحید، بامتثال مبادرت نموده و راه اطاعت پیموده… بدانید که ضنت نورزیدیم و درج کردیم در این کتاب از لباب علم توحید و صفو علم اسماء و صفات آنچه را که نوشتنی است بقدر الطاقة البشریة…”