کتاب تبیین در علوم اجتماعی

دانیل لیتل را به عنوان یکی از اندیشمندان عینی گرا انتقادی نام برده اند این متفکر و دانشیار فسلفه در آمریکا این کتاب را در کنار دو اثر ( مارکسیسم علمی و شناخت چین دهقانی ) در 1991 میلادی به نگارش در آورده که درآمدی می باشد بر فلسفه ی علوم اجتماعی.این اثر 4 سال بعد که به کوشش دکتر عبدالکریم سروش ترجمه شده و در زمره ی یکی از منابع برای پژوهندگان علوم انسانی قرار گرفت و تقسیمبندی آن به این شکل است که به سه بخش تقسیم شده :بخش اول ، دارای سه فصل بوده که سه نظریه ی تحلیل علی ، اختیار عاقلانه و نظریه تفسیر را مورد بررسی قرار می دهد.در بخش دوم ، سه تبیین علمی ، هر کدام به صورت فصول جداگانه مورد بحث قرار می گیرد.نخست تبیین ساختاری و خدمتی و بعد تبیین مادی -معیشتی ( ماتریالیسم ) و همچنین مردم شناسی اقتصادی ، و بخش آخر با عنوان مناقشات جاری لیتل به بحث و نقد سه مقوله ی فرد گرایی روش شناختی نسبت گرایی و کثرت گرایی روش شناختی و در پایان نتیجه گیری نهایی گنجانده شده است.در نگاهی کلی بخش های سه گانه ی این اثر هر کدام اهدافی را دنبال می کنند و بخش با ایجاد سوال در ذهن پژوهشگر نکته سنج را با سه رأی مهم در باب خصلت تبیین اجتماعی ، آشنا می کند.آن سه رأی چنین اند : هر تبیین اجتماعی می باید بر عللی انگشت بنهد ، وی می باید از تحلیل فرایند تصمیم گیری فاعلان خردمند آغاز کند یعنی آنان که از ذهن خویش برای نزدیک شدن به حقیقت اشیاء بهره می گیرند و می باید تفسیری از ارزش ها.