کتاب تیان آن من 1989

نهم سپتامبر 1976 وقتی خبر مرگ مائو در چین منتشر شد، همان‌طور که نمی‌شد سرکوب‌های گسترده‌ی مائو و حزبش را در جمهوری خلق چین نادیده گرفت، به هیچ‌وجه هم نمی‌شد لختی در پذیرش این مهم درنگ کرد که مائو تسه‌تونگ با ایده‌ی مارکسیست لنینیستی‌اش از انقلاب که بعدتر با ایده‌های خودش ترکیب شد و به مائوئیسم شهرت یافت، چین یک و نیم میلیارد نفری را از شر فقر مطلق، بی‌سوادی، بیماری و اعتیاد همه‌گیر نجات داد و به کشوری مبدل کرد که مردم در آن پس از سده‌ها، دیگر نگران مسکن، آب و غذا، پوشاک، بهداشت و سلامت‌شان نبودند. لحظه‌ی مرگ مائو لحظه‌ی مهمی در تاریخ چین است که کتاب «تیان آن‌من 1989: امیدهای بر باد رفته‌ی ما» نیز نقطه‌ی آغازش را در آن لحظه گذاشته است. این کتاب با مرگ مائو و قدرت گرفتن هوآ گوئوفنگ شروع می‌شود و با روایت جنبش‌های دانشجویی و حرکت‌های خواستار تغییرات در ساختار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی چین ادامه یافته و پس از ماجراهای میدان «تیان آن‌من» پایان می‌یابد. این کتاب که لون ژانگ در قامت ناظر و راوی داستان، آن را به همراه همکار فرانسوی‌اش آدرین گومبو نوشته، با تصویرسازی‌های آمه زیان، فرمی مصور به خود گرفته است. این وقایع‌‎نگاری تصویری، امروز پس از گذشت سه دهه از کشتار دانشجویان در تیان آن من، نشان می‌دهد که چرا امیدهای قلب‌ها و اذهان بزرگ در چین بر باد رفته و دیگر هیچ تغییری در این ساختار سرمایه‌داری به سبک چینی ممکن و قابل پذیرش نخواهد بود مگر با بازگشت به تیان آن‌من و هرآنچه در آن روز اتفاق افتاده و تا امروز پوشیده مانده است.