کتاب فرگشت و ژنتیک

کتاب هیجان انگیز «فرگشت و ژنتیک» با اتخاذ رویکردی علمی تلاش به بررسی نظریه ی فرگشت یا تکامل داروین دارد. کتاب با این سوال آغاز می شود: آیا حقیقت دارد که در گذشته یک سری سلول های ریز، به خودی خود در دریا پدید آمدند و بعد تبدیل به ماهی، خزنده، و در نهایت انسان شدند؟ پاسخ به سوال چگونگی پدیداری انسان، تنها سوالی فلسفی نیست، بلکه هر کسی چه فیلسوف و چه انسانی با دانش روزمره و معمولی علاقه دارد که بداند از کجا آمده است و چگونه این چنین شده است. محمد پناه در فصل اول کتاب به نظریه ی جنجالی داروین پرداخته و تلاش می کند تا پاسخ هایی علمی به مخالفان نظریه ی فرگشت ارائه کند. در فصل دوم نیز با توضیح بیگ بنگ یا انفجار بزرگ چگونگی پدیداری این جهان را توضیح داده و روند جدایی انسان از اجداد خود (شامپانزه ها) را تبیین می کند. فصل سوم نیز به علم ژنتیک پرداخته و در فصل پایانی قابلیت های نوپای علم ژنتیک را توضیح می دهد. نثر کتاب به شدت ساده و شفاف است و به نظر می رسد نویسنده مطالعه ی جامع و کافی در حوزه ی ارائه شده داشته است. نویسنده معتقد است که استفاده از کلمه ی تکامل برای واژه ای که داروین بکار برده است (evolution) اشتباه بوده چراکه ریشه ی کلمه ی تکامل از زبان عربی بوده و خود عرب زبانان از این واژه به معنای تغییر و تحول استفاده می کنند. اما خود واژه ی فرگشت که مشتق از پیشوند رو به جلوی «فر» و واژه ی «گشت» به معنای گردیدن و دگرگون شدن است، گزینه ی بهتری برای ترجمه ی فارسی این واژه به نظر می رسد. پیش از آغاز مطالعه این کتاب بهتر است جمله کلیدی و مهم نظریه داروین را به خاطر بسپارید. طبیعت به هیچ وجه به دنبال تکامل موجودات نیست بلکه تنها نسلی از موجودات قادر به زنده ماندن و تکثیر هستند که به دلیل جهش های ژنتیکی هماهنگی بیشتری با تغییرات محیط زندگی خود کسب کرده باشند. نظریه تکامل یا صحیح تر بگوییم فرگشت،توضیح می دهد که چگونه نسل همه موجودات از باکتری تا گیاه و انسان،همواره به دلیل جهش های ژنتیکی در حال تغییر و تحول هستند واین جهش های بسیار جزئی و ناملموس در طول زمان طولانی (مثلا دویست میلیون سال) به تغییرات اساسی تبدیل شده و موجود متفاوتی را پدید می آورند.