مطالعات تاریخی بلوچستان

بلوچ ها در ادوار تاریخ مانند سایر اقوام دیگر در تغییر و تحولات بوده اند. بعضی اقوام بزرگ از صفحه روزگار محو شده اند. بعضی بر اثر تهاجم شدید از سرزمین های اصلی خودشان مهاجرت کرده ، و از جا و مکان اصلی به جاهای دیگر در طول زمان نقل مکان کرده اند. اما قوم بلوچ توانسته است در هزاره اخیر در جایگاه و زادگاه اصلی خویش ماندگار شود. هر چند قوم های دیگری هم جایگزین سرزمین آنها شده اند. هدف از نوشتن “سیمای تاریخی بلوچستان” آشنا ساختن و آگاهی یافتن از گذشته بود، گذشته ای که راهنمای آینده و آیندگان است. زیرا تا ملتی از گذشته اش آگاه نشود، مسیر آینده خویش را نمی تواند ترسیم کند. تجربه های تلخ گذشته هم چنان تکرار می شود و آن ملت نه تنها پند و عبرت نمی گیرد بلکه در زندگی عصر حجر خویش با قوانین جنگلی اش باقی می ماند. هم چون آب راکدی که می گندد و به انحطاط و پستی پیش می رود. اما ملتی که زتده و پویا باشد چون موج حرکت می کند و سرانجام طوفانی می شود در برابر ستمگران. پایان بخش این کتاب سابقه تاریخی حوزه های دینی بلوچستان و نیز شامل تحلیلی از شعر مکران بلوچستان اثر ماندگار سعدی بلوچستان علامه شادروان عبدالله روانبد است که در این شعر به عنوان پیام قاصد نویسنده آنرا ارائه کرده است. در واقح تاریخ، جغرافیا، آب و هوا، مردم شناسی،گیاه شناسی بررسی گشته و توصیف گردیده است. به عنوان نمونه چشمان زیبای او مکران را طوری دیگری به جز آنچه که مکرانیان می دیده اند،نظاره می کرد و در سایه مکران بزرگ او و سرسبزی و آبادانی را می دید.