کتاب کته کلویتس

کتاب حاضر به معرفی “کته کلویتس” (1867-1945 م) گرافیست برجسته‌ی آلمانی نیز بررسی طرح‌ها و آثار هنری وی اختصاص دارد. در کتاب عنوان شده است: “نام کته کلویتس به عنوان یک هنرمند مردمی با تصویر پرتوان زن آزاده و مادر مبارزی که با ذهنی بیدار، بی‌عدالتی‌های اجتماع را محکوم می‌کند درآمیخته است … او همیشه با خود و روزگار خود روراست بود. می‌خواست هنری هدفمند بیافریند و آن چه می‌آفرید ناظر و شارح روزگاری باشد که در آن می‌زیست. آموخته بود که هنرمند چشم و زبان مردم است. طرح‌های به اصطلاح سر و زبان‌داری که می‌کشید، تصویر تلخ و سیاه زندگی پیرامون او بود و با آن حدیث دردناک نسل خود را می‌گفت … یکی از ویژگی‌های هنر کته کلویتس آن است که مبتنی بر احساسات اوست، اما از هرگونه احساساتی‌گری و مبالغه مبراست. واقعیتی که او به تصویر می‌کشید، خود آن قدر دردناک بود که نیازی به مبالغه نداشت … کته کلویتس با آن که از دیدگاه اجتماعی، زنی بسیار رادیکال بود، اما آن که پای هنر به میان می‌آمد، اندکی بسیار محافظه‌کار به نظر می‌رسید. همواره به سنت طراحی وفادار بود و می‌دانست که دینی از نقاشان متقدم برعهده دارد. هرگز نمی‌خواست جانب احتیاط را فروگذارد، در یک چارچوب آکادمیک کار می‌کرد و از نور و سایه به همان شیوه و روشی بهره می‌گرفت که استادان گذشته از جمله رامبراند بهره گرفته بودند. تنها تفاوت کار آن بود که کلویتس با احساس‌تر و هیجان‌زده‌تر از پیشینیان طراحی می‌کرد و طرح‌هایش از منطق و آراستگی متداول بهره‌ای نداشت. آثار کلویتس تصویری ناب از صدای رسای زن است … بسیاری از طرحتهای کته کلویتس، کشف و شهودی جسورانه و توانمندانه در قلمروی هنرهای تجسمی است و از آن جا که همیشه به کارکرد اجتماعی و بنابر اقتضا و ایجاب، شکل و شیوه‌ی کارش را تغییر می‌داد تا بتواند به رابطه‌ی مستدل و پذیرفتنی میان قالب و محتوا دست یابد. از این دیدگاه می‌توان هنر کته کلویتس را به سه بخش کاملا جدا تفکیک کرد. در آغاز که باید آن را دوران کارهای “انقلابی” نامید، به تبعیت از احساسات و نگرش‌های خود به مضمون‌های برگرفته از تاریخ و ادبیات انقلاب کارگران می‌پرداخت و می‌خواست هر طرح‌اش ناظر و شارح مبارزه با نامردمی‌ها باشد. در دوران بعدی هنرش، هنگامی که قرن جدید با خود مضمون‌های تازه آورد، کلویتس هم بی‌درنگ به زمان معاصر خود پیوست و به کشیدن تصویرهای ذهنی از زندگی دشوار و اندوهبار طبقات فرودست جامعه و مضمون‌های کلی‌تر “جنگ” و “مرگ” روی آورد. در میانه‌ی این دو بخش، طرح‌هایی قرار می‌گیرند که در آن‌ها احوال انفسی و آفاقی خود را به تصویر کشیده است. مجموعه‌ی طرح‌های کلویتس، با تمام تفاوت‌ها، از چند ویژگی مشترک برخوردارند: در بی‌زمانی مطلق طراحی شده‌اند و ماهیتی عام دارند”.