کتاب فیس بوک و فلسفه

درباره ی کتاب:
نظریه‌های فوکو در مورد نظارت الهام‌گرفته از «جرمی بنتام» فیلسوف انگلیسی است، که زندان معروف او به نام «پانوپتیکون»، که در آن زندان‌بانان بدون آن‌که خود دیده شوند به تمام فعالیت‌های روی داده در زندان نظارت دارند، عملاً به‌عنوان مطلوب‌ترین مؤسسه‌ی مجازات شناخته می‌شود. زندانیانی که در تمام مدت تحت نظارت هستند، اما نمی‌توانند یک‌دیگر یا زندان‌بانان را ببینند، به‌راحتی تحت کنترل قرار می‌گیرند. نداشتن دید، از حرکت یا طراحی شورش علیه سازمانی که آنان را حبس کرده است جلوگیری می‌کند. درک دلیل این مسأله که حکومت‌های جدید، که همین مفهوم ساده‌ی قدرت دید را در کل جامعه اعمال کرده‌اند، تکنیک‌های نظارتی را برای حفظ نظم عمومی به‌کار می‌گیرند، دشوار نیست. فوکو چنین استدلال می‌کند که این نظام «نظارت مطلقه‌ی» قدرت و کنترل در فرایندی که او نام آن را «محور حصر» می‌گذارد، در تمام نهاد‌های اجتماعی گسترده خواهد شد.
اما اینترنت چطور؟ آیا فیسبوک و گوگل و دیگر شبکه‌های تحت وب، چنان‌‌که طرفداران آن‌ها ادعا می‌کنند، به شهروندان این قدرت را داده‌اند که دوربین‌ها را روشن کرده و آن‌ها را به سمت نهاد‌ها بگیرند؟ یا برعکس، تکنیک‌های مؤثرتر نظارت و کنترل را در اختیار حکومت‌ها قرار داده‌اند؟