کتاب حاج شیخ

زمانه‌ی زندگی آیت‌الله حائری از دوران بسيار بغرنج و پرحادثه‌ی تاریخ ایران است، لذا بازتأسيس حوزه‌ي علميه‌ي قم و مديريت آن در شرايط دشوار آن روزگار يکي از پديده‌‌هاي قابل‌تأمل و تحسين‌برانگيز تاريخ معاصر ايران مي‌باشد. بررسي زندگي حاج شيخ عبدالکریم نيازمند توجه به اوضاع داخلي ايران، مسائل بين‌الملل و تجربيات شخصي وي است؛ تجربياتي از نابساماني داخلي و بين‌المللي که در شيوه‌ي اجتهاد او تأثيرگذار بود. بدین‌ترتیب عملکرد ایشان هم بازتاب بخشي از مسائل عصر اوست که با شرايط زمانه در دوران آيت‌الله بروجردي و امام متفاوت است. عظمت کارِ آيت‌الله حائري در اين است که او در عصري که سنت و مهم‌ترين مؤلفه‌ي آن يعني دين در چالش با مدرنيته‌ي غرب به رهبري روشنفکرانِ سکولارِ عصر مشروطه و اندکي بعد در پي انقلاب اکتبر روسيه در مواجهه با امواج سيل‌آساي جريان‌هاي فکري چپ و نمايندگان آن قرار گرفته بود، مرکزي براي ترويج دين و پرورش عالمان مذهبي و پاسداري از حريم دين داير کرد و سرانجام از اين کانون، آثار گرانبهايي در حوزه‌هاي مختلف ديني انتشار يافت و شخصيت‌هاي برجسته‌اي ظهور کردند که مهم‌ترين آنها امام خميني رهبر فقيد انقلاب اسلامي بود.