کتاب نفثه المصدور

درباره کتاب:

چنانکه پیش از این گفته آمد وجهۀ همت مؤلف در انشای «نفثه المصدور» بیشتر برآراستن سخن ببدایع لفظی کلام معطوف بوده و بیان معنی در نظر وی در درجۀ دوم ارزش و اهمیت قرار داشته است. از این‌رو لفظ در نثر وی برجستگی وتعینُّی خاصّ دارد، و خود پیداست که گاه نویسنده چنان در آرایش آن مستغرق شده که از استیفای حقّ معنی، چنانکه باید، باز مانده است.

منشأ اصرار مؤلف را نیز در مراعات آرایشهای لفظی و صنایع بدیعی در همین توجه بیش از اندازۀ وی به الفاظ، و هماهنگی و تناسب و تقارن آنها با یکدیگر جست‌وجو باید کرد، چنانکه وی را برگزیدن الفاظ و برسنجیدن کلمات و نشانیدنِ آنها در موقع مناسب کلام به شطرنجی سخت ماهر و ورزیده و آشنا بدقایق حرکات لعبه‌ها تشبیه توان کرد که تا محل و موقعی مناسب برای لعبه‌ای در نظر نگیرد و آن را از جهات گوناگون با دیگر لعبه‌ها برنسنجد در خانه‌ای ننشاند.