کتاب گولاگ

«گولاگ» هم به ادارۀ اردوگاه های کار اجباری و زندان های سیاسی اشاره داشته و هم منظور از آن نظام کار اسیران و بردگان شوروی در انواع مختلف بوده است: اردوگاه های کار، اردوگاه های مجازات، اردوگاه های زندانیان سیاسی و مجرمان، اردوگاه های زنان، اردوگاه های کودکان و اردوگاه های موقتیِ پناهندگان. حتی واژۀ «گولاگ» در معنای گسترده تر نظام سرکوبگر شوروی را نیز در بر می گرفت، همان سلسله فرایندهایی که زمانی زندانیان آن را ماشینِ «چرخ گوشت» می نامیدند: بازداشت ها و دستگیری ها، بازجویی ها، واگن هایی که برای حمل ونقل زندانیان استفاده می شدند، کار اجباری، فروپاشی خانواده ها، سال هایی که در تبعید سپری می شدند و مرگ های زودهنگام و بی دلیل.