حکایت دختران قوچان

“حکایت دختران قوچان” یا “از یاد رفته های انقلاب مشروطیت” اثری است از “افسانه نجم آبادی” که در آن به بررسی چگونگی شکل گیری انقلاب مشروطه ایران با موضوع جنجالی سوء استفاده از زنان مملکت می‌پردازد. شیوه‌های باستانی در پرداخت مالیات‌های بی‌رحمانه که باعث فروش دختران و تصاحب آنان با یورش به عشایر می‌شد، اعتراضی سراسری برای نوع جدیدی از حکومت و نوعی عدالت واقعی ایجاد کرد. انگیزه باستانی برای محافظت از زنان، هم شکل‌های قدیمی و هم جدید را به خود می‌گرفت، زیرا اولویت برای حفاظت از آنچه تحت عنوان ناموس مردانه شناخته می‎شود، معمولا تمایل به آزادی زنان را تحت‌الشعاع قرار می‌داد. این کتاب برخورد جنبش‌های مردمی را در یک نقطه عطف بزرگ به تصویر می‌کشد، جایی که قانون و نظم به یک امکان تبدیل شد و کم‌کم ضرورت مخفی شدن زنان از دست حاکمان یا جنگ‌سالاران غارتگر شروع به محو شدن کرد.”حکایت دختران قوچان” به دو بخش تقسیم شده است. “افسانه نجم آبادی” گزارش کامل و دقیقی از روایت فروش دختران قوچانی و اسیر گرفته شدن زنان باشقانلو ارائه می‌دهد که از اسناد و منابع متعدد تاریخی گردآوری شده و در قسمت اول کتاب آورده شده است. این اسناد و مقایسه بسیاری از روایت‌هایی که از این واقعه موجود است، کتاب مستند و جامعی را به دست می‌دهد.نگارنده در نیمه دوم کتاب که بخش اصلی و مهم اثر است به طور دقیق به “حکایت دختران قوچان” پرداخته و ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در اهمیت این اتفاق بررسی کرده است. علاوه بر آن نفوذ این رویدادها در انقلاب مشروطه نیز زیر ذره‌بین قرار گرفته و “افسانه نجم آبادی” سعی کرده تا به تبیین این سوال بپردازد که چرا این مساله در انقلاب مشروطه موضوعیت نداشت، عاملی برای شورش مردم تلقی نشد و به سرعت به “از یاد رفته های انقلاب مشروطیت” تبدیل شد.