لایبنیتس

سیاست در عمل از تمام قیدوبندهایی فراتر می رود که می کوشند احاطه یا مصادره اش کنند؛ حتی زمانی که از مفهوم سیاست سخن می گوییم، گویی پیشاپیش می دانیم که نمی توان سیاست را به یک مفهوم صرف تقلیل داد. سیاست نه از حیث نظری به رشته آکادمیک علوم «سیاسی» محدود می شود و نه به لحاظ عملی به رفتار «سیاستمداران و نه این با آن «سیاست» مشخص درخصوص این یا آن مسأله خاص. سیاست از یک حوزه، یک دانش، یک قرائت، و حتی یک تعریف فراتر می رود و مرزهایش بر مرزهای حادث و تاریخی سوژه در مقام یک سوژه منطبق می شود. اما همین جا باید تفکیکی گذاشت: سیاست دست کم به دو معنای مختلف برانسان قابل حمل است؛ همه انسان ها به یک معنا سیاسی اند، چراکه انسان، بنا به تعریف مشهور ارسطو، یک «حیوان سیاسی» است؛ این را می توان ناشی از اصل «سیاسی بودن» جبری و پیشینی انسان دانست که بر تمام افراد نوع انسان حمل می شود و…