گزیده هائی از شاهنامه فردوسی

فردوسی شاعر حماسه‌ سرای ایرانی و سراینده ی شاهنامه، حماسه ی ملی ایران، است. فردوسی آغاز زندگی را در روزگار سامانیان سپری کرد. او دهقان و دهقان ‌زاده بود، از نظر مادی دارای ثروت و موقعیت قابل توجهی بود و مشخص است که در جوانی به کسی محتاج نبوده است. نخست در داستان «جنگ بزرگ کیخسرو» از تهیدستی خود در شصت و پنج سالگی می‌گوید. در روزگار نوح سامانی، دقیقی به‌ دستور شاه سامانی کار نظم شاهنامه را آغاز کرده‌ بود و فردوسی در سال 370 ه. ق پس از مرگ دقیقی، به نظم درآوردن شاهنامه را دنبال کرد. او توانست با قلم و سرشت زیبای خود، زبان پارسی را به مردم بازگرداند، اما به دلیل برخی از شعرهایش، مورد خشم خلیفه وقت قرار گرفت. شاهنامه نه تنها بزرگترین و پرمایه ترین مجموعه شعر به جا مانده از عهد سامانی و غزنوی است، بلکه مهمترین سند عظمت زبان فارسی و بارزترین مظهر شکوه و رونق فرهنگ و تمدن ایران باستان و خزانه لغت و گنجینه ادبـیات فارسی به شمار می رود. فردوسی طبع لطیفی داشت، سخنش از طعنه، هجو، دروغ و چاپلوسی به دور بود و تا جایی که می توانست از به کار بردن کلمه های غیر اخلاقی خودداری می کرد. فردوسی را در شهر «طوس»از دنیا رفت و واعظ شهر به دلیل شیعه بودن فردوسی، از خاکسپاری پیکر فردوسی در گورستان مسلمانان جلوگیری کرد؛ پس همان جا در باغی که متعلق به خودش بود، به خاک سپردند.