کتاب هنر فهم هنر

عموم هنرمندان، منتقدان و علاقه‌مندان هنر، به خاصه هنرهای تجسمی، زندگی در ایران برایشان تا حد عجیبی آزاردهنده است؛ اکثریت مردم هنر مردن – هنر مردن در معنای انقلاب بزرگی که از قرن نوزدهم در هنر غرب اتفاق افتاد – را نمی‌فهمند و به آن احترام نمی‌گذارند و از آن‌ بیشتر در مواجهه با یک اثر هنری مدرن، لودگی و مسخره‌بازی را هم بخشی از وظیفه‌ی فردی و اجتماعی‌شان می‌دانند! در نقطه‌ی مقابل می‌توان در آسیای شرقی و به خاصه چین نظر کرد و دید که چه‌گونه هنرمندان و حتی مردم عادی‌شان، به دلیل سبقه‌ی رهایی‌بخش و شخصی‌بودگی ذاتی هنرشان، هر قسمی از هنر مدرن را به چالش می‌کشند و پس‌ازآن خودشان را هم در این مواجهه، با چالش روبرو می‌کنند! البته به همین دلیل است که آن‌ها نقشی در تاریخ جهان دارند و ما همواره با دیوار دفاعی مستحکم‌مان برابر هر امر نوی راستین و اندیشیدن در آن، بی‌تاریخ شده و وامانده‌ایم! با این‌همه، بحث فهم هنر، به طور کل مسئله‌ای‌ست که چالش بزرگ دو سده‌ی گذشته در همه‌ی جهان بوده است. از آن‌جا که هنر مدرن در آغازین سال‌هایش در غرب هم با دافعه و مقاومت همراه بود، راه پرپیچ‌وخم و شگفتی را طی کرد تا فهمیده شد. کتاب «هنر فهم هنر» شرح ماجرای بخشی از ماجراجویی تاریخی هنر مدرن و ادراکی‌ست که می‌توان از دل تاریخی به قدمت سده‌ها و هزاره‌های هنر چین به آن دست یازید، در نسبتی که این هنر با تفکّر سیال مدرن دارد! کتاب شوخ و شنگ «هوگ موس»، با ریزه‌کاری و نکته‌سنجی، نقش‌مایه‌های اصالت و جعل را در هنر مدرن پیش رو گذاشته و انواع و اقسام هنرهای فهم هنر را به شکلی قابل فهم و سرگرم‌کننده آموزش می‌دهد. هنر مدرن با کالایی‌شدن و نقشی که در بازار دارد، درعین انقلاب بزرگی که در فرم دیدن جهان به وجود آورد، شارلاتان‌بازی هم کم نداشته که «هنر فهم هنر» هوگ موس، به مدد هنر چین، روشنایی خوبی برای تشخیص سره از ناسره می‌تاباند و کمک حالمان می‌شود!