کتاب خارستان

پارودی یا نقیضه، ترفندی هنری است که در آن تقلیدی طنزآمیز از اثر ادبی جدی صورت می گیرد. در این پژوهش، خارستان، پارودی طنزآمیز ادیب قاسمی کرمانی (1308-1238 ش) در دو سطح روساخت و ژرف ساخت، یعنی لفظ و صورت و معنا، به روش تحلیل مقایسه ای محتوای متن و با استفاده از ابزار کتابخانه ای، بررسی شده است. ادیب کرمانی، یکی از نویسندگان و شاعران حوزه ادبیات انتقادی و فولکوریک است و کتاب خارستان وی به پیروی از گلستان سعدی نوشته شده و او در قبال واژه های استوار، اصیل و ادبی و موضوعات جدی مطرح در گلستان، از کلمات و عبارات خاص و موضوعات غیرجدی و عمدتا مطایبه آمیز و انتقادی استفاده کرده است. پاسخ به سوال اصلی تحقیق، یعنی چگونگی کاربرد مهم ترین ابزارهای نقیضه پردازی در اثر مذکور و میزان موفقیت قاسمی در آن، هدف نویسندگان است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که نویسنده توانسته با کاربرد واژگان محلی و عامیانه، تعبیرات و اصطلاحات صنف شال بافان، کنایات و ضرب المثل های خاص مردم کوچه و بازار، در شکل ساختاری گلستان، به تناوب، هر سه نوع نقیضه لفظی، صوری و محتوایی را در اثر خود بگنجاند و در شکل دادن نقیضه ای طنزآمیز بر گلستان سعدی، موفقیتی نسبی را کسب کند.