کتاب ابن خلدون و علوم اجتماعی

“ابن خلدون و علوم اجتماعی” اثری است به قلم “جواد طباطبایی” که در آن “گفتار در شرایط امتناع علوم اجتماعی در تمدن اسلامی” را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. در این اثر “جواد طباطبایی” کسانی را که معتقدند ابن خلدون مبتکر بنیان‌گذار علوم اجتماعی در تمدن اسلامی است، رد می کند. در این کتاب تلاش می شود تا جامعه شناسی برخی از ابعاد معرفت و روش شناسی نویسنده درباره علوم جدید اجتماعی، به ویژه ایده‌ی امتناع “عبدالرحمان بن محمد بن ابن خلدون” از علوم اجتماعی، تحلیل و تفسیر شود. به همین دلیل، ابتدا رابطه‌ی بین فلسفه و تفکر ابن خلدون با سنت مورد بررسی قرار می‌گیرد و پس از آن بحثی در مورد مبناهای کلامی نظریه‌ی اجتماعی وی در الهیات و علم کلام متاخر صورت می‌گیرد.سپس با تأملی در اندیشه‌های افلاطون، فارابی و ابن خلدون، دیدگاه فلسفه اسلامی در مورد ماهیت جامعه بشری مورد بررسی قرار می گیرد و به جنبه هایی از “نظریه عمران ابن خلدون” و طرح و مبانی این دانش به تفصیل پرداخته می‌شود و سپس با مبانی معرفتی علوم اجتماعی قیاس می‌شود.توصیفات ابن خلدون از عدالت، واقعیت اجتماعی، تجمل و به طور کلی نظریه اقتصادی وی در بخش‌های بعدی کتاب “ابن خلدون و علوم اجتماعی” به قلم “جواد طباطبایی” بررسی می‌شود. پس از تحلیل رویکرد غربی نسبت به سنت در عصر جدید، ایدئولوژی مدرنیسم ابن خلدون و تاریخ اندیشه در دوره اسلامی مرور می شود. لازم به ذکر است که “جواد طباطبایی” در این اثر به دیدگاه‌های نویسندگانی مانند “داریوش شایگان”، “جلال آل احمد”، “احسان نراقی”، “علی شریعتی” و دیگران نیز توجه نشان داده است.