سیاست و فرهنگ روزگار صفوی

«از سال 1369 که برای نخستین بار پژوهش کوتاهی را درباره برخی از جنبه های مذهبی سیاسی صفویه آغاز کردم، دیگر نتوانستم خود را از تحقیق در این زمینه رها کنم. شاید یکی از مهمترین دلایل آن، این بود که روز به روز بر اهمیت این دوره تاریخی وقوف بیشتری یافته و علاقه مند بودم تا از تجربه های آن بهره مند گردم و جامعه اسلامی ایران را نیز با آن آشنا کنم.به علاوه، هر از چندی سوژه های تازه زیادی در این دوره می یافتم که شوق مرا به تحقیق در این باره بیشتر می کرد. این طبعا برای یک محقق شیرین خواهد بود که بتواند فضای تازه ای را روشن کند.آنچه جای خوشوقتی است این که در روزگار ما، به تدریج، سیاه نمایی هایی که زمانی نسبت به دوره صفوی باب شده بود، جای خود را به ارائه تصویری واقع گرایانه تر داد. در آن زمان، کسانی بودند که بدون داشتن یک بینش فراگیر تاریخی و صرفا بر اساس نگره های انقلابی و ایدئولوژیک، روزگار صفوی را آماج حملات بی وجه خود قرار می دادند؛ این در حالی بود که نگاهی به این دوره، منهای ایرادات فراوانی که به یک دولت با یک تجربه 230 ساله وجود دارد، نشانگر حق عظیمی است که بر تاریخ و فرهنگ ایرانی شیعی ما دارد.از سوی دیگر، تاثیر دولت صفوی بر ایران چنان است که حتی امروزه می توان به راحتی ایران معاصر را منهای آنچه که در یک صد سال گذشته از فرهنگ جدید گرفته، در ادامه فرهنگ دوره صفوی ارزیابی کرد…