علیت و تبیین

سخن علی و تبیینی در زندگی روزمرۀ ما، و نیز در علوم، چنان فراگیر است که در باب اهمیتش به‌سختی می‌توان اغراق کرد. ما علت‌ها را جست‌وجو می‌کنیم و به‌دنبال تبیین‌ها می‌گردیم تا بفهمیم چیزهای اطرافمان چطور و چرا در وضعیت فعلی‌شان هستند. همچنین علت‌ها را جست‌وجو می‌کنیم و به‌دنبال تبیین‌ها می‌گردیم تا در جریان رویدادها مداخله کنیم. ما به علیت و تبیین علاقه‌مندیم چون اندیشه‌ورز و کنشگریم، چون موجوداتی در دو ساحت نظر و عمل هستیم، و نظر و عمل با زنجیره‌های علی به هم متصل‌اند. فیلسوفان دیرزمانی است بر سر ماهیت علیت و تبیین با هم اختلاف‌نظر دارند. آنها نظریه‌هایی مختلف، ذیل برنامه‌های متافیزیکی یکسان یا رقیب، ارائه کرده‌اند. اغلب فیلسوفان فکر می‌کنند این مفاهیم برای تفکر ما در حوزۀ علم و روابط روزمره محوریت دارند، اما برخی نیز اهمیت آنها را منکرند و می‌گویند بهتر است هرچه زودتر آنها را کاملا کنار بگذاریم. این کتاب دربارۀ مبانی فلسفی علیت و تبیین است، اما به‌تدریج در آن روشن می‌شود که اندیشیدن به این دو مفهوم نمی‌تواند به‌نحوی شایسته انجام شود، مگر اینکه پای قوانین طبیعت نیز به بحث باز شود. لذا کتاب به سه بخش تقسیم می‌شود: علیت، قوانین طبیعت، و تبیین. در این کتاب شرحی تجربه‌گرایانه از قوانین و علیت و شرحی درکل وحدت‌گرا-قیاسی‌گرا از تبیین به دست داده شده است.