پشت پرده کودتا

پشت پرده ی کودتا جدید ترین اثر علی رهنما، اقتصاد دان و تاریخ شناس معاصر، یک بازسازی دقیق تاریخی از حوادث پیرامون کودتای بیست و هشت مرداد سال هزار و سیصد و سی و دو می باشد که منجر به سقوط محمد مصدق، نخست وزیر وقت ایران و دولت او گشت. سقوط و حذف مصدق از جایگاه قدرت احتمالا بیش از هر رخداد دیگری که در زمان تصدی او اتفاق افتاد، توجه بیشتری را به خود جلب کرد و می توان دلیل اهمیت آن را به نقش دخالت های خارجی، اثرات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن بر ایران و تاثیردراز مدت این برکناری بر روابط ایران و ایالات متحده ی آمریکا نسبت داد. علی رهنما با بهره گیری از منابع آمریکایی، ایرانی و بریتانیایی، فاصله ی چهار روزه ی بین کودتای شکست خورده ی اول و کودتای موفقیت آمیز دوم را با دقت زیر ذره بین می برد و در جزییات دقیق و قابل توجهی، چگونگی ایده پردازی دو کودتا، توجیهات عقلانی آن ها و نحوه ی اجرای آن را به دست بازیگردان هایی از هر دو سمت انگلیسی-آمریکایی و ایرانی، مورد تحقیق و بررسی قرار داده است. رهنما طی تحقیقاتی که با زحمت بسیار زیاد روی منابعی که پیش از این کمتر مطالعه شده بودند، به انجام رساند، بر شواهدی که مدت ها تحت سایه قرار داشت نوری از آگاهی افکند و نشان داد که چگونه گروه کوچکی از سیاست مداران شدیدا با نفوذ بریتانیایی و کارگزاران قدرت با ارتباطات همه جانبه ی خود، واقعیات را از طریق اعزام عوامل عملیاتی سازمان سیا به ایران بازنگری کردند و نقشه ای جدید و عملی و در نهایت موفقیت آمیز برای کودتا طراحی کردند.