کلیسای شیطان

رانگل گیج و منگ آن خانه را ترک کرد فقط یک شب، فقط چند ساعت دیروقت به خانه رسید و به بستر رفت اما نه برای خواب برای سردادن هق هق گریه. فقط وقتی تنها بود، بزک دوزک تظاهر فرومی ریخت و او، به جای دیپلمات به مردی دیوانه بدل می شد که توی بستر غلت می زد، فریاد می کشید و مثل بچه ها زار می زد، به معنای واقعی فلاکت زده از دست آن عشق خزانی غم انگیز. این طفلک بیچاره، موجودی ساخته از خواب و خیال و تظاهر و کاهلی در عمق وجودش به فلاکت اتللو بود و تقدیری بی شفقت تر از اتللو داشت.
داستان های ماشادو اغلب شامل تصویری چیره دستانه و طنزآمیز از ارزش های طبقه ی متوسط و ساختار اجتماعی برزیل در دوره ی امپراتوری دوم و نخستین سال های جمهوری در این کشور است. اگر ماشادو خود را به نوشتن داستان های عاشقانه ی اخلاقی و مطبوع و نیز حکایاتی در باب دسیسه چینی های محافل بالای جامعه محدود می کرد میراث او برای نسل های آینده چیزی نمی بود جز تصویر مینیاتوری اندکی طعنه آمیز و البته دلنشین و سرگرم کننده ای از دوران خوش جامعه ی برزیل. اما از اواخر دهه ی 1870 داستان های او رفته رفته بدل شد به حمله ای هجوآمیز و ویرانگر به جامعه ی آن روز برزیل و البته كل بشریت چنان که هلن کالدول میگوید «در داستان های ماشاد و چیزی نمی بینیم که نشان دهد او از عصری که در آن می زیست و نیز از وطن خود چندان رضایتی داشته است.