کتاب تفکر انتقادی در کلاس درس

ری ون دن برینک- باجن، نویسنده و پژوهشگر حوزه فلسفه و آموزش و پرورش است. «تفکر انتقادی در کلاس درس» که با عنوان فرعی «استدلال‌های دیگران را چگونه ارزیابی کنیم و استدلال‌های خود را چگونه ارائه دهیم تا سودمند باشد» منتشر شده است در چارچوب مجموعه کتاب‌هایی است که می‌کوشد مهارت‌های تفکر و نگاه فلسفی را به دانش‌آموزان و دانشجویان به زبانی ساده آموزش دهد. هدف کتاب، معّرفی تفکر انتقادی است. تفکر انتقادی با استدلال ارتباط دارد؛ به این‌گونه که افراد می‌کوشند نشان ‌دهند نظر آنها از نظرات دیگر بهتر است. این کتاب به خواننده کمک می‌کند ارزیابی‌های خوبی از استدلال‌هایی که در متن کتاب و روزنامه و یا حتّی در گفت‌و‌گوهای روزمره، با آن رو به رو می‌شود داشته باشد و استدلال‌های بهتری در گزارش‌ها، مقالات، بحث‌ها و یا گفت‌و‌گو‌ها ارائه‌ دهد. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «اگر از برخی پرسیده ‌شود که منظور از «استدلال» چیست، شاید بگویند که همان «مخالفت» و «چون‌و‌چرا» است. با مثال زیر می‌خواهیم تعریف دقیق این اصطلاح را روشن ‌کنیم. من نمی‌توانم آدم‌هایی را که می‌گویند افراد سیگاری نباید اجازه داشته باشند در مکان‌های عمومی سیگار بکشند درک کنم. من فکر‌ می‌کنم باید هر‌کس اجازه داشته ‌باشد هر جا که می‌خواهد سیگار بکشد. در این مثال، استدلال‌کننده مخالفت روشنی را ابراز ‌می‌کند. این استدلال مربوط به کسانی است که می‌خواهند افراد سیگاری را محدود کنند. می‌توانید از دعواهای سادۀ میان دوستان تا مناقشه‌های پیچیدۀ میان احزاب سیاسی نمونه‌هایی بیابید. در همۀ این نمونه‌ها، در تفکر انتقادی، معنای کلمۀ «استدلال» بسیار فراتر از «مخالفت» است. تنها مخالفت کردن کافی نیست؛ باید تلاشی هم صورت گیرد تا فرد را متقاعدکنیم که موقعیتی نسبت به موقعیت دیگر رجحان دارد. به مثال اوّل برمی گردیم؛ چگونه استدلال‌کننده سعی دارد ما را متقاعد کند که «هرکس باید اجازه داشته ‌باشد هر جا که می‌خواهد سیگار ‌بکشد»؟ پاسخ ساده است: استدلال‌کننده هیچ تلاشی نمی‌کند.»