کتاب ابن سینا و تمثیل عرفانی

به اعتقاد «هانری کربن»، مهم ترین منابع برای فهم حکمت مشرقی ابن سینا، همان چیزی است که او از آن با عنوان سه گانه تمثیل های عرفانی ابن سینا تعبیر می کند. این تمثیل ها عبارت اند از: «حی بن یقظان»؛ «رساله الطیر» و «سلامان و ابسال». هانری کربن در کتاب حاضر سه هدف مشخص را دنبال می کند. نخست بر آن است تا نشان دهد که بر خلاف تصور رایج، ابن سینا یک فیلسوف مشایی صرف نیست. بنابراین نمی توان او را به عنوان رئیس مشائیان مسلمان در مقابل سنت حکمت اشراقی قرار داد. ابن سینا، تنها در برابر سهروردی و حکمت اشراقی او قرار نمی گیرد، بلکه اصولا سلف فکری و معنوی سهروردی است و حکمت سهروردی ادامه همان راهی است که ابن سینا در حکمت مشرقی خویش آغاز کرده است. دیگر آن که او بر آن است تا معلوم سازد که فلسفه ابن سینا برای انسان معاصر، فلسفه ای کارآمد، راه گشا و امروزین است. حکمت مشرقی ابن سنیا می تواند انسان معاصر را در دستیابی به آزادی از دست رفته اش یاری کند. به اعتقاد کربن، انسان معاصر در دام انواع دیترمینیسم ها (موجبیت ها) و پوزیتیویسم ها (تحصل گرایی ها) گرفتار آمده است. حکایت او، حکایت همان پرندگان رساله الطیر است که گرفتار دام و دانه صیادان شده اند و این اسارت، اسارت درونی است. این اسارت، معلول از دست دادن ساحت های برتر و لایه های والاتر روان است. سومین هدفی که کربن از تالیف این اثر دنبال می کند، نقشی است که حکمت مشرقی ابن سینا می تواند در برنامه فکری و معنوی مخصوص وی ایفا کند؛ کربن که مدعی است حکمت مشرقی ابن سینا قابلیت ورود به فضای فکری و معنوی انسان معاصر را دارد و قادر است این فضا را نشاط و غنایی در خور ببخشد می کوشد تا این مدعا را به صورت ملموس جامه عمل بپوشد و در حقیقت، خود او نخستین کسی است که قدم در این راه می گذارد. این اثر در اصل بر مبنای ترجمه انگلیسی «ویلارد آر. تراسک» و نیز مقابله با متن فرانسه و به مناسبت هزاره ابن سینا (که در سال 1954 میلادی در تهران برگزار شده است) به نگارش درآمده است.