کتاب برنامه ریزی در ایران

در میان کشورهای خاورمیانه، ایران دارای سابقه نسبتا طولانی در برنامه ریزی توسعه اقتصادی است. تا زمان انقلاب در سال 1357، پنج طرح توسعه در دوره های مختلف در ایران در یک دوره سی ساله اجرا شد. و این تلاش های برنامه ریزی با انواع کمتر رسمی مداخله دولت در اقتصاد مختلط دولتی و خصوصی کشور انجام شده بود. اولین سیاست های اقتصادی با هدف توسعه اقتصادی برنامه ریزی شده در ایران مدرن به دهه پایانی سلطنت رضاشاه برمی گردد. با این حال، این سیاست‌های عمومی ناهماهنگ، برنامه‌ریزی توسعه را تشکیل نمی‌دهند، زیرا این اصطلاح پس از جنگ جهانی دوم شناخته شد. هدف کلی سیاست‌های قبل از جنگ، نوسازی بود، با اهداف اقتصادی خاص‌تر دستیابی به صنعتی‌سازی و توسعه امکانات زیربنایی کشور، در حالی که تقریبا هیچ توجهی به بخش کشاورزی نمی‌شد. سیاست صنعتی آن دوره اساسا بر اساس تمایل مبهم برای خودکفایی در تعدادی از کالاهای مصرفی تعیین شد. در نتیجه، توجه زیادی به جایگزینی واردات و حمایت از بنگاه‌های صنعتی دولتی تازه تأسیس شد. تجارت خارجی در واقع به یک انحصار دولتی تبدیل شد. سنت های تمرکز در مدیریت دولتی ایران و در فرآیندهای رسمی تصمیم گیری نیز به سال های قبل از جنگ بازمی گردد. کتاب “برنامه ریزی در ایران” به موضوعاتی این چنین می پردازد. این کتاب با عنوان فرعی “براساس تجارب گروه مشاوره دانشگاه هاروارد در ایران در تهیه برنامه عمرانی سوم” توسط نشر “نی” منتشر شده است.