کتاب درباره طبیعت و زبان

این اثر، به مخاطب شرح می دهد که چگونه آواهای بی ساختار پیرامون ما، از طریق معماری ذهن، ساختار زبان را شکل می دهند. کتاب ؛ درباره طبیعت و زبان? یکی از آثار متاخر «نوآم چامسکی است» که سال 2002 منتشر شد و سه سخنرانی وی که در ایتالیا ایراد شدند را دربر می گیرد. فصل نخست این کتاب، مقدمه ای است بر نظریة زبانی و مروری بر سرگذشت رشتة زبان شناسی. این پیش درآمد برای فهم بعضی از مسائل نظری مطرح شده در فصول بعد ضروری است. فصل دوم به یک رویداد خاص می پردازد. سخنرانی چامسکی در سیه¬نا مصادف بود با بیستمین سالگرد دیدار او از «اسکولا نورمال سوپریور» در پیزا که رویکرد اصول و پارامترها را معرفی نمود. فصل دوم، تحت عنوان «چشم انداز هایی در زبان و ذهن» سرنخ ایده های محوری زبان شناسی امروزی و علوم شناختی نوین را در اندیشه های کلاسیک می جوید و نکته ها و نمونه هایی آموزنده و عبرت آمیز را که به کار پژوهش های آتی می آید شرح می دهد. فصل سوم بر رابطة پژوهش زبانی با مطالعات مغز و اعصاب تمرکز دارد؛ و خصوصا به افق های وحدت و یکپارچگی آتی «مدل های محاسباتی و انتزاعی علوم شناختی» با «کاوش های زیرلایه های فیزیکی زبان و شناخت در مغز» نظر می کند. نسخة مقدماتی این متن را چامسکی در سخنرانی افتتاحیة گردهمایی علوم شناختی اروپا قرائت کرده بود فصل های دوم و سوم این کتاب می تواند مورد توجه پژوهندگان در علوم طبیعی، به ویژه در رشته های شیمی، فیزیک، زیست شناسی و مغز و اعصاب قرارگیرد. به همین میزان، علاقه مندان به فلسفة ذهن و زبان، ادبیات، و روان شناسی می توانند از مطالب این فصول منتفع شوند. در فصل چهارم، گفت وگویی مفصل و پرچالش میان چامسکی، و بلتی و ریتزی “ویراستاران مجموعه- در می گیرد. مطالب مطرح شده در این فصل بسیار متنوع است، چنانکه از مسائل عمومی زبان شناختی، گذشته، حال و آیندة زبان شناسی، ریزه کاری های نظریه پردازی، تکامل، تاریخ علوم، و خیلی چیز های دیگر سخن به میان می آید، ولی محور بحث، برنامة کمینه گرا است. پرسش وپاسخ ها در این دیدار، گاه عمومی می شود، و گاه به موضوعات فنی و تخصصی روی می آورد. فصل پنجم نیز از حیث تاریخی و اجتماعی سندی گیرا محسوب می شود و برای همگان، فارغ از میزان تحصیلات، یا رشته و فن، قابل استفاده است. چامسکی در سخنرانی «آخوند مسلکی سکولارها و مخاطرات دموکراسی» از دیگر کانون علاقه و تلاشش، یعنی «مسئولیت رسانه ها و روشنفکران در جامعة مدرن» سخن می گوید.