زیباشناسی عکاسی

اگر عکس و تصویر مفهوم به حساب می آیند، پس باید بتوان آن ها را همچون هر مفهوم دیگری تجزیه و تحلیل نمود. تجزیه و تحلیل مفاهیم، یکی از مهم ترین عملکردهای فلسفه به شمار می رود و در کتاب “زیباشناسی عکاسی”، تلاشی از جانب “فرانسوا سولاژ” صورت گرفته تا مفاهیم عکس و عکاسی را در فلسفه تحت بررسی قرار دهد. اما این تجزیه و تحلیل ممکن است در قالب سوالات و تلاش برای پاسخ به این سوالات ارائه شود. بنیادی ترین مساله در کتاب “زیباشناسی عکاسی”، آنالیز و توضیح ارتباط میان عکاسی و واقعیت است. ابداع عکاسی پس از اختراع دوربین، سبب شد تا بسیاری خیال کنند که بالاخره ابزاری یافته اند که با آن می توانند واقعیت را به دام بندازند و واقعیت زیرک و گریزان، دیگر در یک چشم به هم زدن اسیر می شود. “فرانسوا سولاژ” این دیدگاه را با تکیه بر ایدئولوژی واقعیت مورد انتقاد قرار داده و آن را از اساس فاقد اعتبار خوانده و بحث می کند که عکاسی نه تنها در به دام انداختن واقعیت شکست می خورد بلکه ساده لوحانه است اگر چنین انتظاری از عکاسی داشته باشیم. در عوض “فرانسوا سولاژ” معتقد است، فایده ی عکاسی در این بوده که واقعیت را مدام مورد سوال قرار می دهد و سوال فلسفی مشهور را که می پرسد: چیزها چیستند؟ در زندگی روزمره به رخ می کشاند. ما در طول روز یا از چیزهای مختلف استفاده می کنیم یا آن ها را نادیده می گیریم؛ حالا به لطف عکاسی ما متوجه می شویم که چقدر چیزها را ندیده ایم و نسبت به جهان بی تفاوت بوده ایم و به این شکل همه چیز در برابر دیدگان ما قرار می گیرد. این مفهوم “زیباشناسی عکاسی” است. “زیباشناسی عکاسی”، نتیجه ی اندیشه های فلسفی، روانکاوانه و زیبایی شناسانه در عکاسی است. این تاملات سه سوال اصلی را ایجاد کرده اند که می پرسد: از نگاه کردن به یک عکس به چه چیز دست می یازیم؟ از چه چیزی عکس می گیریم؟ و شاید مهم تر از همه اینکه چرا عکس می گیریم؟ “فرانسوا سولاژ” سوال اول را در پس زمینه ی کتاب “زیباشناسی عکاسی”، مطرح می کند.