نگاه و صدا

این کتاب به منظور بررسی سینما در جایی خارج از کادر معمول که عموما تماشاگران به مشاهده آن می نشینند نگارش شده و تمرکز خود را بر دو مقوله ی مهم و فضایی متفاوت در این عرصه یعنی “نگاه و صدا” و جایگاه و مرتبه ای که به خود اختصاص داده اند، معطوف کرده است؛ دو عنصری که هماهنگی شان و همراهی شان با یکدیگر به نظر امری بدیهی می آید اما در عمل جدا از یک دیگرند. نگارنده هدف خود را با بررسی اجمالی چندین اثر از ساخته های سینمای جهان پیش می برد.سینما چیست؟ پاسخ در حال حاضر این است: مجموعه ای از تصویرها و صداها؛ تصویر و صدا روی دو نوار ناهمگن. البته این ناهمگنی را مخاطبان عام به محض ورود به سالن تاریک اغلب از یاد می برند، تلقی شان هم این است که آنچه می بینند وحدت طبیعی تصویر و صداست. تفکیک این دو عامل اما کاری است خرق عادت و خلاف آن چه در سینما طبیعی قلمداد می شود و مقبول عام هم نیست. فیلم سازی چون ژان لوک گدار کارش همین است: آزمودن خرق عادت. دیگرانی هم، انگشت شمار البته، به صور مختلف این را آزموده اند: آیزنشتاین، اشتروپ، دوراس، آنتونیونی و تنی چند از پیروان مکتب موسوم به بازگشت. مطالب این کتاب، که ادامه شماری از نقدهایی است که در نشریه کایه دو سینما چاپ شده، کوششی است جهت تحلیل و نیز رهایی تصویر و صدا و همچنین پی بردن به مرتبه و اقتدار این دو عامل در عرصه سینما. هدف، ضمن پرداختن به نمودهایی از مقوله اغوا و لذت، آشنا شدن با فضا و عرصه ای دیگر در سینماست، یا همان فضای خارج از کادر: مکان نگاه و صدا. بررسی مرتبه و اقتدار نگاه و صدا البته منوط به آثاری است که درخور اعتنا باشند. نقد و تحلیل هم عینا از ورای همین مرتبه و اقتدار فیلم های درخور، صورت پذیر می شود.