کتاب هند و پارتیان و برآمدن ساسانیان

پارت همیشه پر التهاب همسایه ای حتی منقلب تر از خود داشت: شاهنشاهی هندوپارتیان. پایه گذار این پادشاهی گندوفارس از خاندان گندوفار و این خاندان از دودمان سورنها بود که شاه اشکانی در ابتدا این دودمان را به منقاد ساختن سکاها و بعداً جلوگیری از هجوم کوشانیان در شرق اتحادیه پارتی مأمور ساخته بود. گندوفارها مستقل از بقیه سورنها به مطیع کردن سکاها توفیق یافتند ولی خود از اتحادیه مستقل شده و پادشاهی نوبنیاد هندوپارتیان را در سدهٔ نخست میلادی بنیان گذاشتند. در همین حال سورنها که میباید آسودگی خاطر شاه اشکانی از بخشی از مرزهای شرقی را تضمین می کردند با تأسیس پادشاهی هندوپارتیان به تهدیدی دائمی برای تاج و تخت او بدل شدند، تهدیدی که نهایتاً به یکی از علل از هم پاچیدگی اتحادیه پارتی و برآمدن ساسانیان به جای آن در قرن سوم میلادی انتخاب شد.