کتاب ظهور و سقوط برنامه ریزی استراتژیک

هنری مینتزبرگ در این بررسی عمیق و همه‌جانبه به این نتیجه می‌رسد که مانع اصلی رشد بسیاری از سازمان‌ها از 1965 تاکنون، برنامه‌ریزی استراتژیک بوده است. او به‌عنوان یکی از متفکران اصیل مدیریت معتقد است که استراتژی را نمی‌توان برنامه‌ریزی کرد زیرا برنامه‌ریزی دربارۀ تحلیل است درحالی‌که استراتژی با ترکیب سروکار دارد. به همین دلیل است که می‌گوید این فرایند غالباً و به صورتی تأسف‌بار به شکست انجامیده است. او سرچشمه و تاریخ برنامه‌ریزی استراتژیک را تا اوج شهرت و سپس سقوط آن بررسی کرده، توصیه می‌کند که باید با تأکید بر یادگیری غیررسمی و بصیرت فردی در فرایند استراتژی‌سازی تجدیدنظر جدی شود. مینتزبرگ تعاریف جدیدی برای برنامه‌ریزی و استراتژی طرح می‌کند و مدل‌های گوناگون برنامه‌ریزی استراتژیک را و دلایل شکست آن‌ها را به شیوه‌هایی نامتعارف مورد آزمون قرار می‌دهد. با بررسی «دامچاله»های برنامه‌ریزی نشان می‌دهد که چگونه برنامه‌ریزی فی‌نفسه می‌تواند تعهد را تخریب کند، بصیرت سازمان را محدود کند، مانع تغییر شود، و جو شدیداً سیاسی به وجود آورد. در نقد بی‌محابای بسیاری از مشاهیر مدیریت، او سه دام‌چاله این فرایند را تبیین می‌کند: گسستگی‌ها قابل‌پیش‌بینی‌اند، استراتژیست‌ها را می‌توان از عملیات سازمان جدا نگه داشت، و سرانجام این که خود فرایند استراتژی‌سازی را می‌توان به‌صورت رسمی در آورد.